“HR” фитнесийн багш, дасгалжуулагч Г.Нандинчимэгтэй ярилцлаа.

-Юуны өмнө танай хамт олонд гурван жилийн ойн мэнд хүргэе. Энэ хугацаанд болон өдгөө явуулж байгаа сургалтын талаар ярилцлагаа эхэлье гэж бодлоо?

-Баярлалаа. Манайх гурван жилийн өмнө үүсгэн байгуулагдаад дан фитнес чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж байгаад спиннинг нэмэгдээд энэ хоёр төрлөөр сургалт үйлчилгээ үзүүлж байсан. Одоогоор манайх таван төрлийн бүтээгдэхүүн үйлчилгээ үзүүлдэг. 2018 оны зургаадугаар сараас бид Монголын хүний нөөцийн бялдаржуулах хүрээлэнгийнхээ хүрээнд маш олон хөтөлбөр санаачилж, бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ нэмэгдүүлсэн амжилтаар гурван жилийн ойгоо угтлаа. 

Бид сургалт, үйлчилгээ нэмэх бүртээ өмнө нь судалгаа хийж, хөтөлбөр боловсруулаад туршилтын анги нээж хичээллүүлдэг. Ингээд тодорхой хугацаанд үр дүнтэй, болж байна гэж үзсэн үедээ байнгын үйлчилгээ болгодгоороо онцлогтой. Үүний хүрээнд эхлээд спиннингийн багш гэдэг мэргэшлээр сургалт явуулсан. 2018 оны зургаадугаар сараас хойш спиннингийн багшаар олон хүнийг бэлтгэж төгсгөсөн. Төгсөгчид маань бүгд ажлын байртай болоод явж байна. Мөн фитнесийн багшийн сургалт явуулж байна. Үүгээр ч зогсохгүй манайх “Өсвөр насны охидын анги”, “Өсвөр насны хүүхдүүдийн өсөлтийг дэмжих анги”, бүсгүйчүүдэд зориулсан “Хөх, өгзөг, хэвлийн анги”-тай.

-“Хөх, өгзөг, хэвлийн анги” гэхээр нэлээд шинэлэг санагдаж байна. Бүсгүйчүүд энэ хэсгүүдээ илүү хөгжүүлэх сонирхолтой байдаг?

-Тийм шүү. Бүсгүйчүүдийн сайхан хөх, өгзөг, хэвлийтэй байх хүсэл, сонирхолд тулгуурлаад системчилсэн дасгалын хөтөлбөрүүдийг боловсруулсан юм. Өөрөөр хэлбэл, заавал олон төрлийн дасгал урт хугацаагаар хийхгүй, нэг сарын сургалт авлаа гэхэд энэ хугацаанд тухайн гурван хэсэгт зориулсан дасгалуудыг өдөр бүр өөр өөр хэлбэрээр ээлжилж хийдэг. Яг ингэж хөгжүүлэх сонирхолтой хэсгүүдэд нь тулж ажиллаж байгаа учраас энэ анги бүсгүйчүүдэд маань ихэд таалагдсан. Мэдээж нэг сарын хугацаанд хичээллээд, үр дүн маш сайн гарч байгааг мэдэрчихсэн бүсгүйчүүд үргэлжлүүлээд хичээллэх сонирхолтой. Тиймээс энэ ангийг охид, бүсгүйчүүдэд хэрэгтэй анги юм байна, цаашид үргэлжлүүлэх шаардлагатай гэж үзсэн. 

-Танай хүүхдүүдэд зориулсан хөтөлбөрүүдийг эцэг, эхчүүд их сонирхдог юм билээ. Энэ сургалтуудын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөөч?

-Манай хамт олон 2018 оны 11 дүгээр сараас зургаан сарын хугацаанд судалгаа явуулж, хүүхдүүдэд зориулсан олон төрлийн хөтөлбөр боловсруулаад хоёр төрлийн анги нээсэн юм. Энэ ангиудыг нээхээс өмнө хөтөлбөрөө боловсруулахаар 4-6 сарын хугацаанд судалгаа,  туршилт хийсэн. Үүндээ өөрсдийнхөө ажилтнуудын хүүхдүүдийг хамруулаад хөтөлбөрөө боловсруулахад маш гайхалтай үр дүнгүүд гарсан учраас “Өсвөр насны охидын анги”, “Өсвөр насны хүүхдүүдийн өсөлтийг дэмжих анги”-аа нээсэн. Өнөө үед нийгмээ дагаад өсвөр насны охид сэтгэл зүй болоод биеийн хөгжлийн хувьд шал өөр болчихсон. 

Олон талаас нь авч үзэхэд, өсвөр насны охидод маш их ойлголт, мэдлэг, сургалт хэрэгтэй болчихсон цаг үе.

Тиймээс бид судалгаа хийж, олон хөтөлбөр боловсруулаад энэ ангийг нээсэн. Охидын сонирхдог эрүүл зөв хооллолт, өсвөр насны гоо сайхан, арьс арчилгаа, зөв алхаа гишгээ гэсэн төрлөөр хичээл нь сонирхолтой байдлаар явагддаг. Мөн бүжгийн хичээл ч нэмэлтээр ордог ч үндсэн цөм хөтөлбөр нь сэтгэл зүйн хичээл байдаг.

Үүний хүрээнд өсвөр насны охид эцэг, эхтэйгээ  хэрхэн харилцах, ярилцаж ойлголцох, найзууд болох вэ эсвэл асуудлаа тэдэндээ хэрхэн ярьж мэдүүлж байх вэ зэргээр зөвлөгөө хичээл ордог. Охид гэр бүл ойр дотныхон, аав ээжтэйгээ ярилцаж чаддаггүй бол нууцыг нь чанд хадгалах багш, хамт олон үүсгээд тэндээ тэр асуудлуудыг нь ярилцдаг. Энэ хөтөлбөрт одоогийн байдлаар гурван анги хамрагдаж төгссөн.  Хөтөлбөрт хамрагдсан хүүхдүүд тэр бүр эцэг эхтэйгээ ярилцаж чаддаггүй зүйлээ багш нарт маш их ярьж, сэтгэлээ уудалж байсан. Тиймээс энэ хөтөлбөрийн үеэр бид суралцагсадтайгаа харилцан ярилцаж, дүн шинжилгээ хийснээр эцэг, эхчүүдэд шийдэл өгсөн сайхан сургалт болсныг онцлох нь зүйтэй. 

Өсвөр насны хүүхдүүдийн өсөлтийг нь дэмжсэнээр үр дүн хоёр дахин нэмэгддэг 

-Загварын сургалтуудыг эс тооцвол өсвөр насны охидод чиглэсэн үйл ажиллагаа чамлалттай. Сэтгэл зүйн хичээл голлодог гэхээр талархууштай юм аа?

-Баярлалаа. Үүгээр манай сургалт хязгаарлагдахгүй. Бие организм талаасаа одоо өсвөр насны охид маш эрт хөгжил нь явагддаг, сарын тэмдэг нь ирдэг болчихжээ. Үүнийгээ дагаад бас маш олон асуудал үүсдэг. Дээр нь сүүлийн охидод чиглэсэн муухай гэмт хэргүүд гарч байна. Үүнээс хэрхэн сэргийлэх, ямар анхаарал болгоомжлолыг өөртөө тавьж явах ёстой талаарх мэдлэгийг ч сургалтаараа олгохыг хичээдэг. Тухайлбал, сарын тэмдэг ирсэн тохиолдолд яах вэ, айж ичих ёстой юу үгүй юу, ямар ариун цэврийн хэрэглэл хэрэглэх ёстой юм, бэлгийн амьдрал гэж юу юм гээд олон талаас нь ярилцдаг. 

Энэ талаар хүүхдүүд эцэг эх, сургуулийн багш нартайгаа ярилцаад байдаггүй. Харин ийм төрлийн сургалт явуулаад, орчин нь нээлттэй болохоор хүүхдүүд бүх зүйлээ илэрхийлж ярьж, нээлттэй байж чаддаг юм байна. Үүнээс нь шийдэл гарч ирдэг юм байна гэдгийг олж тогтоосон. Хүүхдүүдийн хичээлийн цаг янз бүр байдгаас шалтгаалаад бид энэ сургалтаа сурагчдын амралтын үеэр явуулж байхаар тогтсон. 

Хоёр дахь анги нь “Өсвөр насны хүүхдүүдийн өсөлтийг дэмжих анги” буюу өндөр болгох хөтөлбөр юм. Эцэг эхчүүдийн дунд нийтлэг хүүхдүүд угаасаа л өсдөг насан дээр өсөлтийг дэмжих ямар хэрэгтэй юм гэсэн буруу ойлголт бий. Бид энэ хөтөлбөрийг боловсруулахаар судалгаа хийж үзэхэд өсвөр насны хүүхдүүд өсч буй тэр насан дээр нь яг тэр тодорхой хэрэгтэй цаг хугацаанд өсөлтийг нь дэмжих нэмэлт дасгал хийлгэж, амин дэм уулгаснаар өсөлт энгийн үеийнхээс хоёр дахин нэмэгддэг нь туршилтаар батлагдсан.

Өсвөр насны хүүхэд энгийн амьдрал дээр 1,2 сард 2-4.5 см өсдөг бол энэ хугацаа хоёр дахин нэмэгдэх боломжтой гэсэн үг. Эцэг, эхчүүд “Сүү сайн уу” гээд л хүүхдүүддээ сүү уулгаад байдаг. Гэтэл сүүг дасгалтай хослуулснаар ямар үр дүнтэй байхыг ч бид судалсан. Яг энэ хөтөлбөрийн талаар эцэг, эхчүүдэд хэлмээр, сурталчилмаар санагддаг шүү. Учир нь манай энэ ангид хамрагдсан өсвөр насны хүүхдүүдэд нэмэлтээр дасгал хийлгээд, хэрэгтэй цаг хугацаанд сүү болон амин дэмийг системтэйгээр  уулгаж, өсөлтийг нь дэмждэг. 

Тэр бүү хэл хүүхэд ямар цаг үед дасгал хийвэл илүү эрч хүчтэй, үр дүнтэй байдгийг ч бид судалсан. Хүүхдүүдийн анхаарал төвлөрдөг цаг гэж байдаг. Гэрийн даалгавар, хичээл дээр ч тэр 25-30 минутаас хэтрүүлж болохгүй гэдэг. Түүнтэй ялгаагүй дасгал хийх хугацаа хэтэрхий удаан бол хүүхдүүдэд хэт ачаалал өгч, биеийг нь ядраадаг. 

Тэгвэл хүүхдүүдэд дасгал хийх илүү тохиромжтой цаг нь өдрийн цаг байдаг. Тиймээс манайх энэ ангиа өдрийн цагаар хичээллүүлж, дасгалыг нь хийлгээд, хэрэгтэй цаг үед нь системтэйгээр сүү болон амин дэмийг уулгаснаар үр дүн маш гайхалтай үзүүлдэг. 

-“Өндөр болгох амин дэм зарна” гэсэн зар хаа сайгүй байдаг нь нууц биш. Эцэг, эхчүүд ч хүүхдүүддээ эдгээрийг авч өгөх нь элбэг ч яг зааврын дагуу хэрэглэж байгаа эсэх нь эргэлзээтэй. Гэтэл танайх үүнийг системчилсэн гэдэг нь анхаарал татаж байна л даа? 

-Тийм ээ. Сүү болон нэмэлт амин дэмийг бид системтэйгээр уулгадаг. Нэг үгээр, хүүдэдээ анхаарч амжихгүй байгаа эцэг, эхийнх нь оронд бид аав ээж болно гэсэн үг. “Өглөө босоод 640 грамм усаа уугаарай”,  “Ингэж хооллоорой” гэх мэтээр давхар зөвлөгөө өгнө. Эргээд энэ бүгдээрээ шалгалт авна. Хүүхдүүд манай сургалтын үеэр мэдэж авсан зүйлсээ эцэг эхдээ хэлж байгаа эсэх, сурч мэдсэнээ хэрхэн хэрэгжүүлж байгааг анхаарч хянадаг. Нэг айлаас нэг хүүхэд манай сургалтад хамрагдлаа гэхэд түүний цаана үлдсэн ах, дүү нар нь тэр хүүхдээр дамжуулж давхар сургалт авдаг. Тиймээс манай энэ сургалтууд маш үр дүнтэй шүү. 

Хүн эрүүл, залуу байя гэвэл дасгал хөдөлгөөн, эрүүл зөв хооллолт зайлшгүй хэрэгтэй

-Ачаалал гэснээс хүмүүс дасгал хийж эхлээд бие буларчихлаа гээд дасгалаа орхичихдог. Ийм үед яг яах ёстой байдаг юм бол? 

-Яг үнэн. Ер нь бол өмнө нь фитнес, спиннингээр хичээллэж байсан хүмүүс ямар байдгийг нь мэддэг учраас шийдвэрээ гаргаад ирдэг. Хэдийгээр хэсэг хугацаанд завсардсан ч гэсэн ерөнхий ойлголт нь байдаг. Харин огт хичээллэж үзээгүй хүмүүс бичлэг, реклам үзээд харах өнцгөөрөө “Иймэрхүү байдаг юм байна” гээд их амархнаар бодчихсон ирдэг. Гэтэл яг дасгал хийгээд бие дээрээ ачаалал авахаараа “Ээ бурхан минь юунд ороод гарав аа” гэсэн сэтгэгдэлтэй хичээл дуусгадаг. 

Энэ тохиолдолд нэг зүйлийг хэлэхэд, хүн эрүүл, залуу байя гэвэл дасгал хөдөлгөөн, эрүүл зөв хооллолт зайлшгүй хэрэгтэй. Үүнийг хийхээс өөр аргагүй. Хүн өглөө босоод шүдээ угаахгүй, хувцсаа өмсөхгүйгээр гардаггүй. Хоол идэхгүй, ажил хийхгүй бол амьдрахгүй. Яг үүн шиг дасгал хөдөлгөөн, эрүүл хооллолт бол ажил, амьдралын нэг хэвшил болгож явах ёстой зүйл юм. Гэтэл хүмүүс таргалчихсан, өвчилчихсөн, өчнөөн олон сар, жилийн хугацаанд гадар, дотор өөхийг маш ихээр хуримтлуулчихсан хойноо ирдэг. Тэр өөх, эрүүл бус амьдралын хэв маягийг хуримтлуулахдаа өчнөөн жилийг зарцуулсан мөртлөө нэг өдөр, нэг л сарын дотор буцаад сайхан болохыг мөрөөддөг. 

Гэтэл энэ нь тэр хүмүүсийн хийсвэр ойлголт шиг хялбар зүйл биш. Ялангуяа тийм сэтгэхүйтэй хүмүүс ирээд дасгалын ачааллыг даахгүй явах үедээ илүү амар хялбар зүйлийг хайж эхэлдэг. Тураах эм бэлдмэл, бариа засал юу байдаг юм тийм зүйлээр хурдан хугацаанд турахыг хүсдэг. Нэг зүйлийг хатуу сануулахад, ямар ч тураах эм бэлдмэл уугаад гоё болно гэсэн зүйл огт байхгүй. Тийм зүйлд итгэх хэрэггүй, магадгүй тийм зүйл байлаа ч гэсэн тэр нь урт настай зүйл биш байх болно. Эсрэгээрээ эрүүл мэндэд хортой. Би хувьдаа тураах эм бэлдмэлүүдэд итгэдэггүй. Энэ төрлийн зүйлийг хэзээ ч дэмжиж байгаагүй. 

Анх дасгал хийж байгаа хүмүүст хэлэхэд, ганцхан өдрийн даахгүй байгаа ачааллаа тэсээд л гарчих. Булраг. Угаасаа булрах ёстой юм. Булрах гэдэг чинь эцсийн эцэст өвчин, зовлон биш. Харин ч бүр хамгийн кайфтай өвдөлт. Үүнийг их гоёор инээж хүлээж авах хэрэгтэй. Гижиг хүрч байгаа юм шиг ойлгох хэрэгтэй. Дасгал сургуулилтыг хийгээд булралтаа арилгачихсаны дараа спиннинг маш гайхалтай, маш хурдтай, сайхан байдгийг мэдэрнэ. Үүнийг давж гарахын тулд ерөөсөө л дасгал хийх ёстой. Хүмүүс “Булраад бие өвдөөд байна. Өвдөлтийг нь больсны хойно очъё” гэдэг. Тийм зүйл хэзээ ч байхгүй. Хэрвээ ажиглах юм бол, нэг удаагийн дасгал хийгээд буларсны дараа удаан зүгээр суух тусам булралт ихэсдэг. Харин үргэлжлүүлээд дасгалаа хийгээд байх тусам багасдаг гэдгийг л ойлгох ёстой. 

-Тураах эм бэлдмэлийн реклам “14 хоногт 5 кг хасна” гэдэг ч юм уу хүмүүсийн сэтгэл зүйгээр тоглодог. Гэтэл дасгал хөдөлгөөн хийе гэхээр үр дүн нь удаан санагддагаас хүмүүс эм, бэлдмэл сонгодог юм шиг. Тэгвэл дасгал хөдөлгөөн хийхийн хамгийн гол ашиг тус нь юу болох талаар уншигчдад маань зөвлөөч?

-Хоёр хүн байж гэж бодъё. Нэг нь тураах эм бэлдмэлээр турахыг эрмэлздэг. Энэ хүн ямар нэгэн хөдөлгөөн хийхийг хүсэхгүй байна. Зүгээр сууж байгаад турахыг хүсээд байна. Тухайн эм бэлдмэлээ усаар ч юм уу даруулаад уух байх. Хоолны дэглэм барихгүй л болов уу. Яах вэ, эмээ уугаад гүйлгээд ч юм уу ямар нэгэн байдлаар муу аргаар жин хасч болно. Үр дүн гарахгүй биш гарч болно. Мэдээж тэр тураах эм нь гүйлгүүлдэг юм уу, дотор өөхийг шатаадаг ч юм уу нэг системээр хийгдсэн байх. Ийм учраас тухайн үедээ жаахан жин хаяулах байх. Эргээд эрүүл мэнд, бие организмд ямар нөлөөтэй байх нь тодорхойгүй. Хүн ажлын тайлан гэж гаргадаг даа. Тураах эм, бэлдмэл хэрэглэсний дараах тайлангаар маш цөөхөн юм гарна. 

Тэгвэл спорт буюу хөдөлгөөнөөр жин хассаны дараах тайлангийн дэвтэр дүүрч, бичээд дуусахгүй. Тэнд юу байгаа вэ гэхээр, хөдөлгөөн хийгээд жингээ хасна. Галбиржина, давхар хөдөлгөөний дутагдлаас ангижирчихаж байна. Гэтэл эм уусан хүн хөдөлгөөний дутагдлаас ангижрахгүй. Дасгал хийснээр зүрх судасны үйл ажиллагаа, цусны эргэлт сайжирна, даралт тогтворжино, үе мөчний хөдөлгөөнд сайнаар нөлөөлнө. Ер нь бүхий л системд сайнаар нөлөөлж байдаг. Бүх системд сайнаар нөлөөлөөд сайнаар эргээд ингээд явж байхад хүний аз жаргалын гармон ихээр ялгарч байдаг. 

Гэртээ суугаад эм уугаад байхын оронд фитнесээр хичээллэвэл найз нөхөд, хамт олонтой болно. Тэдэнтэйгээ сайхан харилцаатай болно. Очдог нэг газартай байна гэдэг чинь сайхан шүү дээ. Эрүүл мэнд талаасаа маш үр дүнтэй. Мэдээж хөдөлгөөн хийгээд, усаа уугаад залуужаад ингээд явахаар гоо сайхан болно. Гэтэл эм уугаад байгаа хүн гоо сайхан болох болов уу. Энэ бүх жишээ тураах эм бэлдмэл ууж байгаа хүнд гарах уу гэдэг нь маш эргэлзээтэй. Дасгал хөдөлгөөн хүнийг 5-10 насаар залуу болгож чаддаг. Дасгал байнга хийдэг хүмүүс дасгал хийдэггүй хүмүүсээс 5-10 насаар залуу харагдаж чаддаг гэдгийг олон хүн харуулж байна. Манай Монголын амжилт үзүүлсэн олон мундаг тамирчин, спиннигээр хичээллэгсэд харуулаад явж байна. 

-Танайхыг сонгон хичээллэхийг хүсч байгаа хүмүүст зориулсан хөнгөлөлт урамшуулал байгаа юу?

-Манай фитнес шинэ жилийг тохиолдуулаад эмэгтэйчүүдийн дунд 10 хоног тутам “Үнсгэлжин” уралдаан зарласан. Шидтэн гарч ирээд Үнсгэлжинг нэг л өдөр хөөрхөн болгодог шиг яг 10 хоногийн хугацаанд эрүүл зөв хооллолтод суурилсан 5-10 кг жин хасах амлалт өгч, гэрээ байгуулаад жин хасах хөтөлбөр юм. Энэ хөтөлбөр 12 дугаар сарын 20-ны өдрийг хүртэл үргэлжилнэ. 

Мөн шинэ жилтэй холбоотойгоор өндөр үр дүн гаргахын тулд спинингийн энгийн ангиудад жин хасах уралдааныг ч бас зарласан. Дасгалаа хийж, хоолоо зохицуулаад энгийн хичээллэснээс тэмцээн уралдаан зарлаад, тодорхой хэмжээний шагнал урамшуулалтай болчихоор хүмүүс маш их хичээдэг. Дээр нь манайх Хүний нөөцийн удирлага шинэчлэлийн академи, Монголын хүний нөөцийн удирдлагын дээд сургууль, Монголын хүний нөөцийн бялдаржуулах хүрээлэнгийнхээ өөрсдийн оюутнуудыг дотооддоо 20 мянган төгрөгөөр хчиээллэх боломж олгодог. 

Харин шинэ жилтэй холбогдуулаад бид ялгаварлан гадуурхахгүйгээр бусад их, дээд сургуулийн оюутнуудыг оюутны үнэмлэхээ авч ирж үзүүлээд фитнест 20 мянган төгрөгөөр хичээллэх эрхийг олгож байгаа юм. Мөн фитнес, спиннинг хосолсон ангийг нэгтгээд 50 мянган төгрөг болгож хямдруулсан гээд яг манайхыг зориод ирвэл маш их хөнгөлөлт урамшуулал зарласан байгаа шүү. Манай "HR fitness" хуудсаар зочилж дэлгэрэнгүй мэдээлэл авахын зэрэгцээ 96697979 утсаар холбогдох боломжтой. 

-Ярилцсанд баярлалаа, ажилд нь амжилт хүсье. 

Г.НАРАН