Х.Тэмүүжингийн дэлгэсэн баримт сүүлийн хэдэн өдрийн турш  шуугиан тарив. Тэр өөрийн твиттер хуудсанд "Хуулийн нэр, хуулийн байгууллагын сүр хүчээр баялаг бүтээгчдийг дээрэмдэх-авлигын хэмжээ... " хэмээн бичээд санхүүгийн гурван ширхэг гүйлгээний баримтын хамт хүмүүст хүргэсэн юм. Дансны гүйлгээнүүд нь овоо их мөнгөн дүнтэй, нийтдээ дөрвөн сая доллар. Б.Алтантуяа гэгч хүний нэр бүхий “NRI LLC” компанийн тамгатай энэхүү тус бүр хоёр сая ам долларын баримтыг 2012 оны 11 дүгээрсарын 26-ны өдөр нотариатаар баталгаажуулсан байлаа.

“Алтан дорнод монгол” компанитай холбоотой гэх энэ баримтын талаар өчигдөр “Голомт” банкны ерөнхий захирал Д.Баясгалан, “Эрдэнэт” үйлдвэрийн хөдөлмөр аюулгүй байдлын хэлтсийн дарга Ч.Бямбаа, “Алтан дорнод монгол”-ын дэд захирал Н.Цогтгэрэл нар хэвлэлийнхэнд мэдээлэл хийлээ. Ч.Бямбаа нь Оросын бизнесмен С.В.Паушокын үүсгэн байгуулж, Монголд их хэмжээний алт олборлоод бөөн хэл амны бай болж байсан  “Алтан дорнод монгол” компанийг худалдан авах гэж байжээ. Тэрбээр “Би тус компанийг анх 13 сая доллараар авах  гэрээ хийж, юуны өмнө богино хугацаанд 2 сая доллар олж шилжүүлэх болсон. Энэ мөнгө амар олдохгүй байлаа. Тэгээд “Голомт” банканд хандаж зээлийн гэрээ хийгээд мөнгийг шилжүүлсэн. Гэтэл “Алтан дорнод монгол”-ыг аваад ажиллахад маш төвөгтэй болсон, өр зээлээ төл гээд. Ингээд нэгэнт компанийн үйл ажиллагааг Монголд хэвийн явуулах эрх нээгдээгүй болохоор “Голомт” банкнаас надад “Танай энэ компанийг худалдаж авах өөр эзэн олдож болох юм байна” гэсэн.  Тэгээд л Т.Ганболд гэдэг хүн гарч ирсэн юм. Энд яригдаад байгаа 2 сая долларын гүйлгээ чинь миний анх шилжүүлсэн мөнгө байхгүй юу. Өөрөөр хэлбэл, энэхүү санхүүгийн хуулганд байгаа мөнгө бол 2011 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр дээр хэлсэн С.В.Паушокт шилжүүлж, буцаагаад Т.Ганболд руу шилжүүлсэн мөнгө юм. Үүнийг өөр юмтай холбоод байгааг би гайхаж байна. Нөгөөтэйгүүр энүүний цаана авлига байна гээд байгаа нь бас сонин юм. Тийм юм байхгүй, цэвэр бизнесийн асуудал. Хоёр компанийн хоорондын гүйлгээний дүн” гэлээ.

Харин “Голомт” банкны ерөнхий захирал Д.Баясгалан “Алтан дорнод монгол” компани олон улсын арбитрын шүүх дээр ялгадсаны дараа Монголын нэлээд олон компаниуд “Алтан дорнод монгол” компанийг худалдан авах тухай ярьцгааж байсан. Энэ талаар С.В.Паушоктой уулзаж байсан юм билээ. Яагаад манай банк чухал байв гэхээр “Алтан дорнод монгол” компанийн лиценз, бүх хөрөнгө барьцаанд байсан” гэсэн юм.

Тэдний ийнхүү ярьсанаар бол Х.Тэмүүжин хий хоосон хардаж, хууль хяналтынхан тухайн үед авлигад тийм их хэмээний мөнгө авсан мэт цуурсан болж таарлаа. Гэхдээ гээндээ ч, гоондоо ч гэгчээр аль аль талдаа асуудал  бүрхэг үлдэж байна. Т.Ганболдын 18 сая доллараар худалдан авсан гэдэг “Алтан дорнод монгол” компанийн тухай сайн муу олон янзын мэдээлэл бий. Гэхдээ сайнаасаа муу нь илүү их жин дарна.  Оросын толгой баячуудын нэг С.В.Паушок нь Сэлэнгэ, Дарханы сав газар, ялангуяа Заамараас олон тонн алт ухаж аваад, татвараас оргон зайлсан хэргээр мөрдөгдөж байхдаа манай Засгийн газартай Олон улсын арбитрын шүүх дээр маргаан үүсгэж, эцэст нь ялагдал хүлээсэн юм. Гэвч шүүхийн шийдвэр гарсны дараахан Ерөнхий прокурор асан Д.Дорлигжав “Паушокын хэргийг хэрэгсэхгүй болголоо” гэсэн. Олон улсын шүүх дээр манайх өмгөөллийн хөлс төлөхгэждөрөв, таван тэрбум төгрөг гаргасан байлаа. Манай хуулийнхан болон арбитр,  санхүүгийн ажилтнууд энэ хэрэг дээр хоёр жил гаруй хугацаанд цаг наргүй ажилласан нь ингээд талаар өнгөрсөн юм.

“Алтан дорнод Монгол” компанийг үнэ цохиж авсан гэх Т.Ганболдыг цагдаа нар баривчлан саатуулсан тухай мэдээлэл өнгөрсөн  оны гурав, дөрөвдүгээр саруудад олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслүүдээр цацагдаж байлаа. Түүнийгер нь сүүлийн хэдэн жилийн турш хууль хяналтынхан шалгасан. 2006-2009 онуудад Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийн захирлаар ажиллаж байх үеийнх нь ноцтой баримтууд сөхөгдсөн гэдэг. Эдгээрийн нэг нь Эрдэнэт үйлдвэртэй холбоотой ган бөмбөлөг. Энэ  нь одоо ч яригдсаар байгаа. Мөн түүнтэй хамт ажиллаж байсан нягтлаг бодогч н.Наранцэцэг гэгч нь үйлдвэрийнхээ тамга, тэмдгийг ашиглан их хэмжээний мөнгө завшсан тухай мэдээлэл ч бий.  

С.В.Паушокын мэдэлд байх үеийн “Алтан дорнод Монгол” компани нь 2007, 2008 онд зарим бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтийн гэнэтийн ашгийн албан татварт төлөх 56.9 тэрбум төгрөгөө төлөхөөс зайлсхийсэн хэмээн ҮТЕГ-аас хууль хяналтын байгууллагад анх хандсан байдаг юм билээ. Ийнхүү үүссэн эрүүгийн хэргийг   С.В.Паушок болон тус компанийн гүйцэтгэх захирал Б.А.Игошин нарт холбогдуулан УМБГ-аас сүр бараатай нь аргагүй ажлын хэсэг гарган шалгаж байгаад төд удалгүй  “таг чиг” болцгоосон. Яав, юу болов гэтэл, энэ хэрэгт хөндлөнгийн шинжээчээр оролцсон шинжээчид нь “Алтан дорнод Монгол” компани Монгол улсын татвараас зайлсхийгээгүй гээд  өнгөрчээ. Ингээд бүх юм С.В.Паушокт ашигтайгаар эргэж, өнөөдөр буурин дээр нь Т.Ганболд нар тоглож байгаа аж. 

“Алтан дорнод Монгол” нь“ Востокнефтгаз”,”Бумбаталт” зэрэг охин компанитай байлаа. “Бумбат алт”-ыг нь Д.Дорлигжавын найз  Ч.Бямбаа авсан гэх. Т.Ганболд нь УИХ-ын гишүүн С.Дэмбэрэлийн төрсөн эгч С.Маналдуламын хүү гэнэ лээ. Тэр Нүхтэд зочид буудалтай, эхнэр А.Гаажид нь өдөрөнжүүлэх төв ажиллуулдаг. Т.Ганболд Дарханы хар төмөрлөгийн үйлдвэрийн даргаар ажиллаж байхдаа төмрийн хүдрийн арматурыг өөрийн компаниар дамжуулан дамлан худалдаалсан, авлига авсан, өгсөн гэх хэргээр АТГ-т бас шалгагдаж байсан юм.

Монголоос нэг л өдөр Орос руугаа чив чимээгүй алга болсон С.В.Паушок өнгөрсөн хавар гэнэт сэрсэн мэт Монголын ETV телевизд ярилцлага өгч, манай дарга нарыг хооронд нь баахан хэрэлдүүлээд авсан. Мань хүн  “Намайг С.Баяр, Ц.Нямдорж, Сү.Батболднар “устгаад” зогсохгүй бусад алт олборлогчдын хувьзаяагаар тоглосон. Миний гүйцэтгэх захирал Б.А.Игошин зүрхний шигдээсээр нас барсанд Ц.Нямдорж буруутай” гэсэн юм. Үүнд эмзэглэсэн Ц.Нямдорж харин түүний яриаг тэр дор нь О.Чулуунбат руу чиглүүлж, С.В.Паушокын алтыг Монгол банканд бүрэн тушаасан, тушаагаагүй хэмээн маргалдаж эхэлсэн юм. Ер нь С.В.Паушокхэзээ, яаж манай томчуудаар “тоглохоо” тооцоолж байсан боловуу. Хэргээс эвтэйхэн мултарч гарахын тулд Ерөнхий прокурорасан Д.Дорлигжавын найз Ч.Бямбаад “Алтан дорнод Монгол” компанийнхаа охин компани гэгдэх ”Бумбаталт”-ыг “бэлэглэсэн” гэдэг яриа ортой байж болох л юм.

Өнөөгийн “Алтан дорнод монгол”-ын дэд захирал Н.Цогтгэрэл шуугиан тариад байгаа дээрх 4 сая долларын баримтыг “Манай компанид хамаагүй. Үүнийг Т.Ганболдын “NRI LLCкомпаниас асуу. Т.Ганболд өөрөө л наадахыг чинь мэднэ” гэсэн нь бас анхаарал татаж байна. Т.Ганболд уржигдар “Би гадаадаас дөнгөж сая ирлээ. Яригдаад байгаа зүйлийг сайн мэдэхгүй байна. Судалж үзээд хариу хэлнэ” гэж  нисэх буудлаас хотын төв рүү орох замдаа хэлсэн боловч  хэвлэлийн хуралд ирсэнгүй. Сонсохноо,“Бие чилээрхүү” гэсэн бололтой. Зарим хэвлэлүүдийн бичсэн шиг Х.Тэмүүжингийн олон нийтэд дэлгэсэн тэрхүү санхүүгийн гурван баримт нээрээ л “Оньсого” мэт ажээ. Х.Тэмүүжин энэ “Оньсого”-ынхоо хариу тайлбарыг хэлсэнгүй. Юутай ч  хуулийнхны хуйвалдаан ийнхүү одоо ил болж байж мэдэх юм. “Оньсого” таалцаан  үргэлжилсээр...

Б. Отгонбаяр

Эх сурвалж: Tumen.mn