Хэдхэн хоногийн өмнө хичээлийн шинэ жил эхэлсэн дээ. Тэр үеэр багш нар өнгө өнгийн баглаа цэцэг тэврээд олон шавь нарынхаа дунд баяр хөөртэй уяхан зарим нь нүдэндээ нулимстай зогсож байлаа. Дандаа тийм хөөр дүүрэн өдрүүд хөврөөд байдаг юм шиг хөндлөнгөөс харж байгаа хүмүүст санагддаг нь нууц биш. Угтаа бол хөмсөг зангидсан өдрүүд эхэлж байдаг юм. Багш хүнд хичээл заах гэдэг хийх ажлаас гадна АСУУДАЛ тасрахгүй. Хэл амтай эцэг эх, хэцүү хүмүүжилтэй хүүхэд, хэдэн төгрөгөө амьдралд хүргэх, дээрээс нь ДЭЭРЭЭС ИРСЭН СУДАЛГАА-нд даруулах. Тэгээд л хөөр баяр хийсэн одож, хөмсөг зангидсан өдрүүд эхэлнэ. 
Нэг тийм дуу байдаг даа. ДЭНДҮҮ ДЭЭ, ДААНЧ ДЭНДҮҮ... гэж. Тэр л дууны дахилт шиг дэндүү сонин судалгаанууд дээрээс ирэх юу ч биш. Ам хэл сугалчих шахлаа гэдэг шиг ор хөнжил, дотуур өмдний тоо асуух шахсан дэндүү хүрээ хязгааргүй судалгаанууд ирнэ. Сольж өмсөх хувцас, сойз, шүүгээнд байгаа хэдэн цоорхой оймсны тоо ч асууж мэднэ. Хаа газар, төр засаг судалгаа авдаг л байх л даа. Тэр нь хэрэгтэй газраа хэрэг болох нь ойлгомжтой. Судлаж сурвалжилж байж дүн шинжилгээ, мөн чанарын таньж мэддэг хойно. Гэтэл манай дээрээс ирдэг зарим судалгаа арай л биш, ээ. Бага залуу насанд социологи энэ тэр судалж байхад ямар ч санал асуулга тухайн хувь хүний хувийн нууцад халдахгүй байх ёстой гэж заадаг байсан санагдах юм. Дээхэн үед л хачин сонин судалгаа авдаг байсан тухай шог хошин зохиол дээр шог хошиноор үзүүлдэг байв. Тэгвэл энэ цагт тэр судалгаанууд дахиад сэргэж, төрийн албан хаагчдын хоосон толгой, нойтон бөгстэйг улам харуулаад байх юм. 
Нэг тийм дуу байдаг даа. АЖИЛ ТӨРӨЛ ЧИНЬ ХААНА ВЭ?... гэж. Тэр л дууны үг шиг НЭМЭЛТ МЭДЭЭЛЭЛ хэсэг дотор АМЖИРГААНЫ ТҮВШИН, ОРОН СУУЦНЫ НӨХЦӨЛ, ӨРХИЙН ОРЛОГО гэсэн хачин МОРАЛЬ- гүй судалгааг өнгөрсөн долоо хоногт багш нар эцэг эхчүүдээр бөглүүлэв. Хүн амынх нь дөнгөж 20 хүрэхгүй хувь нь хангалуун амьдардаг гэдгээ ийм судалгаатай судалгаагүй ДАРГА нар мэддэг л баймаар. Харах нүдэн дээр нь 60 орчим хувь амжиргааны “ДУНДААС ДООГУУР” түвшин амь зууж байгааг мэдэхгүй юм шиг ТАВЛАСАН судалгаа авч байх юм. Орон сууцны нөхцөл бол бүр тодорхой. Бүгдээрээ бид нар ЗАЙСАН-гийн аманд залраагүй. Улаанбаатарын 60 орчим хувь нь гэдэг байхаа, өлзий хээтэй зуух, савласан нүүрс, хагалсан түлээ гээд гэр хороололдоо утаан дундаа, уулсынхаа энгэрт амьдарч байгаа биз дээ? Ийм тодорхой зүйлээр судалгаа авч “ӨӨР” бишгүй чухал ажилтай багш нарыг ЗОВООХ ямар гээчийн САДИСТ санаа агуулсан СУДАЛГАА вэ? Хачин юм, хачин юм л байх юм. Хүний эрх энэ тэрд чинь халдашгүй хувийн нууцын дотор АВСАН ДҮН, ОЛСОН ОРЛОГО багтана гээд заасан санагдах юм. Хувийн нууцад хувийн чанартай мэдээллүүд л багтдаг гэдэг. Гэтэл хөөрхий, дээрээс ирсэн ДЭНДҮҮ судалгаанууд ДАНДАА хүний хувийн нууцыг хөндөнө. Хөөрхөн тэмтэрнэ. Хожим хойноо ямар ашигтай, хэнд зориулсан, ямар зорилготой нь тодорхойгүй. Аавынх нь халаасан дахь мөнгөөр ХҮҮД нь зориулж хичээл заах гээд байгаа юм шиг ӨРХИЙН ОРЛОГО гэдэг хачин асуулт байна. Судалгаа авсан багш нараас асуухад энэ асуултанд эцэг эхчүүд хариулахаас татгалзаж, олонх нь бүр дургүйцэж байсан гэв. Аргагүй ш дээ бидний хэдэн төгрөг олох БОЛОВСРОЛЫН ЯАМАНД ямар хамаатай юм. Бас болоогүй, регистр гэж социализм ханхалсан нэг зүйл бий... Үргэлжлэл...