Эдийн засгийн ил тод байдлын тухай хууль хэрэгжиж байгаа. Уг хуульд тусгаснаар нуусан

 хөрөнгөө ил болгож, эдийн засагт оруулсных нь төлөө төр хариуцлага хүлээлгэхгүй, өршөөнө. Энэ боломжийг татвар төлөгч аж ахуйн нэгж, хөрөнгөө нуугсад  ирэх 12 дугаар сарын 31-нээс өмнө ил болгох боломжтой. Учир нь хууль гурван сарын хугацаанд хэрэгжиж, 12 дугаар сарын 31-нд дуусах юм. 

Оффшор дансаа нуусан, Америк, Швейцарьт үл хөдлөх хөрөнгөтэй, хөрөнгөө нуусан томчууд бий. Энэ дундаас С.Баяр, Сү.Батболд, С.Баярцогт, Н.Энхбаярын нарын эрхмүүд 1 тэрбум гаруй ам.долларын хөрөнгөө ил болгож, Монголын эдийн засаг руу оруулах сурагтай. Тэднийг үзэн ядаж, хөрөнгө нуусан гэж шүүмжилж болно. Гэхдээ тэдэнд хариуцлага хүлээлгэхгүй өршөөж, мөнгийг нь дотоодынхоо эдийн засаг руу оруулах нь юун түрүүнд хэрэгтэй байна.

Манай улсын ирэх оны төсөв 3.3 хувийн алдагдалтай байгаа. Мөн 2017 оныг алдагдалгүй байлгана гэж буй. Түүнчлэн 2016 оноос гадаад өр төлж эхлэхээр төсөвт дарамт учирна. Энэ мэт эдийн засагт нөлөөлж, хүндрэл үүсгэхээр асуудал олон бий. Иймээс л дээрх дөрвөн хүний оруулж ирэх их хэмжээний мөнгийг наашаа татаж, тэднийг өршөөх нь хамгийн чухал байгаад байгаа юм.

Эдийн засгийн судлаачид манай улсад 30 орчим хувийн далд эдийн засаг бий гэж үздэг. Эдгээрийг ил болгочихвол зах зээлийн эдийн засгийн урсгал зөв замруугаа орно гэж харж байгаа аж. Татварын бааз суурь өргөжихөөс гадна бэлэн мөнгөний урсгал сайжрах олон давуу талууд бий. 

Өршөөлийн хуулийг 2007 онд батлан хэрэгжүүлж байсан. Тэр үед улсын төсөв нэг их наяд 800 орчим тэрбум төгрөг байсан. Хууль хэрэгжих хагас жилийн хугацаанд 8 мянга орчим татвар төлөгч хамрагдаж, 4.5 их наяд төгрөгийн хөрөнгө ил болсон байдаг.  Энэ нь тухайн үеийн улсын төсвөөс даруй хэд дахин их хэмжээний мөнгө эдийн засагт орж ирсэн гэсэн үг. Энэ удаа ч их хэмжээний мөнгө ил болж, эдийн засгаа аврах боломжтой. Ийм боломжийг нь Эдийн засгийн ил тод байдлын тухай хуулиар олгочихсон. Иймд л С.Баяр, Сү.Батболд, С.Баярцогт, Н.Энхбаярын нуусан хөрөнгийг эдийн засаг руугаа татмаар байна. Ерөнхийдөө тэднийг өршөөж, хөрөнгийг нь эх орондоо оруулахад хоёр сарын хугацаа л үлдээд байна шүү.

Эдийн засаг хүндэрчихсэн ийм үед тэд хөрөнгөө оруулж ирнэ гэдэг харин ч эх оронч үзэл биш гэж үү. "Би эх оронч” гэж цээжээ дэлдэхээс илүү улс орон нь хүнд байхад үед л өөд нь татаж, байгаагаараа хөрөнгө оруулж, туслах нь жинхэнэ эх оронч зан. Ийм зан тэдэнд л байна.

эх сурвалж: www.tonshuul.mn  Б.БОЛД