БНСУ дахь Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын төв нь бусдад үлгэрлэлтэй, хэлний мэдлэг, визний ангилал, амьдралын түвшингээ ахиулах талаар хичээл зүтгэлтэй, тогтвор суурьшилтай ажиллаж байгаа хөдөлмөрийн гэрээт ажилчдынхаа туршлагыг бусдад түгээдэг уламжлалтай. Энэ удаад тус улсад хөдөлмөрийн гэрээт ажилчнаар ажиллаж байгаа 639 Монгол эмэгтэйн төлөөлөл Ж.Сайнтуяаг онцолж байна.

– Сайн байна уу? Бидний ярилцлагыг уншиж байгаа уншигчдадаа өөрийгөө танилцуулаач.

Сайн байцгаана уу? Намайг Ж.Сайнтуяа гэдэг. Улаанбаатар хотод төрсөн. 2004 онд Худалдаа үйлдвэрлэлийн дээд сургуулийг нийтийн хоолны технологич инженер мэргэжлээр төгссөн.

– Монголд байхдаа ямар ажил эрхэлдэг байсан бэ? Яагаад хөдөлмөрийн гэрээт ажилтнаар ажиллах шийдвэр гаргав?

Эмнэлгийн байгууллагуудад тогоочоор ажиллаж байсан. Монголд цалин бага шүү дээ. Өрх толгойлсон, хоёр хүүхдийн ээж, дээр нь аав ээжийгээ асарч халамжлах үүрэгтэй миний хувьд залуу байхдаа гадаадад ажиллаж, амьдраад үзье гэж шийдээд анх бүртгүүлж байсан. 2013 онд ирэхдээ гялгар уутны үйлдвэрт ажилд орж байлаа.

– Одоо болтол анх орсон үйлдвэртээ ажилладаг гэсэн үү?

Нэг ч удаа ажлаа солиогүй. Туслах ажилтнаас эхэлж байсан одоо үйлдвэрийн дарга хийж байна даа (инээв). Дунд нь 4 жил 10 сар болоод Монгол руугаа буцаж 3 сар амраад 2018 онд тусгайгаар эргэж ирсэн гэхээр нийтдээ 10 жил нэг газраа тогтвортой ажиллаж байна. Одоо 4 туслах гадаад ажилчнаа хариуцаж, тоног төхөөрөмжөө хянах, өдөрт гарч байгаа бүтээгдэхүүнээ гологдолгүй, алдаагүй үйлдвэрлэх гэх мэт үүрэгтэй.

– Гэрээт ажилчнаар ажиллахын давуу тал болон хүндрэлтэй асуудлууд нь юу байдаг вэ?

Юуны өмнө хуулийн дагуу ажиллаж амьдарна гэдэг том давуу тал. Хууль бусаар оршин сууж байгаа хүмүүстэй харьцуулахад эрүүл мэндийн даатгалд хамрагдаж тусламж үйлчилгээ авахаас эхлээд бүх зүйл нээлттэй. Ажлын байр, цалин хөлс баталгаатай, илүү цагаар ажиллаж чадвал цалингаа нэмэгдүүлэх боломжтой, нэг ажлын байрандаа солихгүйгээр тогтвортой ажиллавал буцаж орж ирэх боломжтой. Цаашилбал өөрөө Солонгос хэлээ сайн сурвал E-7-4 байнгын оршин суух виз рүү шилжиж, гэр бүлээ авч ирээд хамтдаа амьдрах боломж ч бий. Миний хувьд ч бас энэ боломжийн төлөө хичээж, TOPIC хэлний шалгалт өгөхөөр бэлдэж байгаа. Шалгалтдаа бүртгүүлэхээс эхлээд олон асуудал дээр Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын үйлчилгээний төвөөсөө дэмжлэг авч байгаа. Өнөөдөр ч бас энэ асуудлаар уулзахаар ирээд байна.

– Эмэгтэй гэрээт ажилчид ховор байдаг шүү дээ. Ер нь 3D нөхцөлд эмэгтэй хүн ажиллахад хүнд, ажил олгогчид ч эрэгтэй ажилчин авах сонирхолтой гэх мэт түгээмэл ойлголт байдаг. Та үүн дээр ямар бодолтой байна?

Өөрсдөө хичээвэл адилхан л боломж, бололцоо байгаа шүү дээ. Хуультай дүрэмтэй улсад амьдарч байгаа болохоор аюулгүй байдал гэх мэт талаасаа асуудалгүй. Хэрвээ ямар нэг асуудал үүсвэл энэ Хөдөлмөрийн яамны харьяа төвдөө, мөн гадаад ажилчдыг дэмжих төвд хандаад тусламж дэмжлэг аваад явах боломжтой. Эмэгтэй ажилчид хариуцлагатай, хэл сурах, визнийхээ ангиллыг ахиулах гэх мэт хичээл зүтгэлтэй ажиллаж амьдардаг.

– Олон орны гэрээт ажилчидтай хамт ажилладаг байх. Ер нь Монголоос ирж байгаа гэрээт ажилчдыг үнэлэх ажил олгогчийн үнэлэмж хэр байдаг вэ?

Манай Монголчууд ямар ч талаараа ажилд гологдохгүй сайн. Гэхдээ харилцаа хандлага бас чухал юм шиг санагдсан. Тухайн ажилчин ажил олгогчдоо ямар сэтгэгдэл төрүүлж, ямар хандлага гаргаж байгаагаас шалтгаалж нийт Монголчууд гэхээс илүү хувь хүн бүр дээр өөр байдаг. Сүүлийн үед ирж байгаа залуус хэт залуугаараа, Монголдоо ч ажиллаж үзээгүй бараг ерөнхий боловсролын сургуулиа төгсөөд ирж байна. Энэ утгаараа сэтгэлийн хатгүй, ажлын шаардлага тавих төдийд ажлаа хаяж явдаг, 2-3 үйлдвэр сольдог, сүүлдээ үйлдвэр солих эрхгүй болоод эсвэл заасан хугацаанд дараагийн ажлаа олж чадалгүй “харладаг”, зарим тохиолдолд хэн нэг танил нь энд өндөр цалинтай цагийн ажил байна гэхэд сэтгэлийн хөөрлөөр байнгын биш ажлаас болж үндсэн ажлаа хаядаг гэх мэт асуудлууд гаргах болжээ. Үүнээс болж ажил олгогч тухайн орны хүмүүст итгэл алдардаг, бас тухайн орноос авах гэрээт ажилчны квот нь багасахад нөлөөлж байгаад харамсдаг. Нэг гэрээтийн ард гэр бүлийн өчнөөн хүний амьдрал, санхүү явж байдаг. Дор бүрнээ хариуцлагатай байгаасай гэж хүсдэг дээ.

– Танд амжилт хүсье!

Баярлалаа.

Эх сурвалж: БНСУ дахь Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын үйлчилгээний төв