Төрийн өмчит үйлдвэрийн газрууд цөөн хэдэн дарга нараа тэжээж, өрийн сүлжээнд хүлэгдсэн  хэвээрээ байгаа ажээ. Энэ талаар  иргэд дургүйцлээ илэрхийлсээр байна. 

 Дархан-Уул аймгийн “Дулаан Шарын гол” ТӨХК-ийн будлиан олон жил бугшиж буй аж. Даравч дардайна, булавч бултайна гэгчээр харин саяхнаас ил болж байна. 

Дулааны станц  маш өндөр хариуцлага, бүтээмж шаарддаг  алба. Эрчим хүч, цэвэр, бохир ус, дулаан  хангамж  ямар нэг доголдолгүйгээр иргэддээ хүрдэг байх нь чухал учраас тэр шүү дээ. Гэвч “Дулаан Шарын гол”-д  санхүү, зохион байгуулалтын зөрчил салахаа больжээ. Аж ахуйн нэгжүүдээс авах ус, дулааны өр авлага нь 160 сая төгрөг болж нэмэгдсэн байна. Ажилчид нь цалингаа авч чадахгүй тохиолдол ч цөөнгүй. Энэ бүх доголдол нь тус компанийн захирал С.Чинбатын ур чадвар муутайгаас  болдог аж. Түүнийг ажилчид нь “АН-ын Шонхор фракцийн хүн” гэх бөгөөд  мөн “Өөр шигээ хариуцлагагүй, мэргэжлийн бус хүмүүсийг олноор авч ажиллуулснаас болоод энэ компани дампуурахад бэлэн боллоо” гэж буй нь үнэний ортой болов уу.

Тус компанийн Ерөнхий нягтлан бодогчийн үүрэг гүйцэтгэгчээр ажилладаг П.Мөнгөнхундага гэгч нь С.Чинбатын дур зоргоор шийдсэн мөнгөн гүйлгээ бүхнийг зохицуулдаг, мэргэжлийн бус нэгэн аж. С.Чинбатын ийм бүтэлгүй багт бас дотоод аудитор Ц.Байгалмаа, компанийн ТУЗ-ийн дарга Д.Батдондог зэрэг гол гол албаных нь хүмүүс  багтдаг юм байна. Тэд хуйвалдан хууль зөрчиж,  87.060.446.65 төгрөгийн үндсэн хөрөнгө худалдан авахдаа эрх мэдлээ хэтрүүлэн 47.060.446 төгрөгийг санхүүгийн өөр баримт руу хүчээр чихэж шингээсэн нь илэрчээ.  Ер нь энд санхүүгийн гүйлгээ ихээхэн замбараагүй байгаа гэнэ. Захирал С.Чинбат нь сар бүр жолоочийн нэмэгдэл ч гэнэ үү, 440 мянган төгрөг  нэмж авдаг гэж байна. Мөн ажилдаа огт ирдэггүй хүмүүс  нь бас С.Чинбатын “халаасны” нөхөд бөгөөд тэд сар бүр цалингаа бүтэн аваад явж буй нь яавч шударга ёсонд нийцэхгүй талаар тус компанийн  хамт олноос Төрийн өмчийн хороонд илгээсэн гомдолын бичигт тодорхой  өгүүлжээ. Өнөөх Ерөнхий нягтлан бодогч П.Мөнгөнхундага, дотоод аудитор Ц.Байгалмаа нар нь С.Чинбаттайгаа барьцаж  сарын үндсэн цалингаараа удаа дараа урамшуулал авч байжээ.  П.Мөнгөнхундага нь өнгөрсөн өвөл өөрийн мэдээгүй болтлоо архидан согтуурч,  азаар  орон нутгийн цагдаа нар  олж  аваагүй бол гудамжинд хөлдөж  үхэх шахаж байсан байна.  Энэ ч мөн С.Чинбатын  “бүтээл”   биз. Учир нь тэр дуртай цагтаа албан өрөөнийхөө хаалгыг түгжиж байгаад нөгөө хэдтэйгээ архидаж суудаг ажээ.  

Төрийн өмчийн хорооноос өр төлбөрөө багасгах, үрэлгэн орон тоог хумих тухай чиглэл өгсөөр байтал С.Чинбат том толгой гарган огт хэрэггүй орон тоон дээр олон хүн цалижуулдаг болжээ. Гэтэл дулааны станцынхаа нөөц тэжээлийг  ЭСБА” компаниар хийлгэсэн гээд тийш нь 32 сая төгрөгөөр шилжүүлэх нэрээр үнэн чанартаа 24 сая төгрөг шилжүүлсэн эсэх тодорхой бус, нөөц тэжээл нь ч бэлэн биш, өнөөдрийг аваарын байдалтай,  цахилгааны нөөц тэжээлгүй сууж байна. Өөрөөр хэлбэл, цахилгаан, дулаан тасалдахад модоо барихад бэлэн гэсэн үг.

Тус компани дээр Эрчим хүчний зохицуулах хороо, мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас очсон шалгагч нар С.Чинбатын энэхүү бүтэлгүй  “баг”-ийнханд үндсэндээ “муу” үнэлгээ өгөөд буцаж байжээ. Намын харъяаллаар албан тушаалд очсон иймэрхүү хариуцлагагүй нөхдийг хэдий болтол тэжээхийг бүү мэд. Өнгөрсөн онд хийсэн мэргэжлийн хяналтын байцаагч нарын шалгалтын актуудыг харахад үнэндээ тэд ажилдаа тэнцэхгүй хүмүүс бололтой. 

“Түрээсийн төлбөрийн хувийг  төлүүлэх тухай” мэргэжлийн хяналтын улсын ахлах байцаагчийн актанд “Төрийн өмчийн хуулийн этгээд санхүүгийн тайлан балансад бүртгэлтэй төрийн өмчийн эд хөрөнгийг хуулийн этгээд, иргэдэд түрээслүүлсний орлогын 20 хувийг Төрийн өмчийн хорооны төсвийн дансанд сар бүр төвлөрүүлж байхыг Төрийн өмчит хуулийн этгээдийн дарга нарт үүрэг болгосныг зөрчсөн байна” гээд 1393.0 мянган төгрөгийг нөхөн төлүүлэхээр заажээ. Мөн Төрийн хяналт шалгалтын тухай хууль, Төсвийн тухай хууль зэргийг зөрчиж, зарим ажилтнууддаа ээлжийн амралтын мөнгийг илүү бодож олгосон 1647.6 мянган төгрөгийг С.Чинбат, П.Мөнгөнхундага нарт хариуцуулсан байна. Түүнчлэн үндэслэлгүйгээр олгосон урамшууллын 650.0 мянган төгрөгийг ч төсвийн орлого болгохоор актанд тусгажээ.  Эдгээрийг хараад “юун сүртэй юм, шалихгүй л мөнгө байна ш дээ” гэх хүн ч таарна. Гэхдээ энэ бол бага биш зөрчил. Тиймээс тус компанийн ажилчид  С.Чинбат, П.Мөнгөнхундага нарыг Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4 дэх заалтыг үндэслэн хөлсөөр ажиллах гэрээг цуцлахыг хүсчээ. Энэ асуудал хэрхэн шийдэгдэх бол доо...

Б.Отгонбаяр

Эх сурвалж: Tumen.mn