Цэрэг амиа алдсан асуудалтай холбоотойгоор, УИХ-ын Хүний эрхийн дэд хороо нээлттэй хуралдлаа. Хуралд, УИХ-ын гишүүд, холбогдох албаныхан болон Хүний эрхийн үндэсний комисс, цагдаа, прокурорын байгууллагын удирдлагууд оролцлоо.
Хурлын эхэнд УИХ-ын гишүүн С.Одонтуяа, "Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд 12 алба хаагч амиа алдсан байхад яагаад хяналт тавиагүйг ЗХЖШ-ын дарга Д.Ганзоригиос асуулаа.
Тус асуултад ЗХЖШ-ын дарга Д.Ганзориг хариулт өгөхдөө, “Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд 12 хүний амь насаа алдсан гэлээ. Энэ тоог та хаанаас авсан бэ. Надад ийм мэдээлэл байхгүй юм байна. Яг одоо надад 2016-2020 оны гэмт хэрэгтэй холбоотой тоо баримт байна. Энд байгаа цэрэг амь насаа алдсан хэргийн талаарх мэдээллийг товчхон дурдая.
Нэгдүгээрт: Зэвсэгт хүчний 336 дугаар ангийн байрлал дээр танкийн ротын захирагч ахлах дэслэгч н.Энхбаярын өгсөн үүргийн дагуу тус ротын механикч, жолооч дэд ахлагч н.Ванданлхагва ротын 17 цэргийг хөнжил, гудсыг нь үүрүүлэн гүйлгэж байх явцад байлдаж н.Алтантулга бие нь муудсаар амь насаа алдсан. Энэ маш харамсалтай хэрэг болсон. Үүнтэй холбоотойгоор тухайн хэрэгт холбогдсон алба хаагчид зургаан сараас таван жил хүртэлх хорих ял оноосон. Одоо ялаа эдэлж байгаа.
Хоёрдугаарт: Зэвсэгт хүчний 327 дугаар ангид 2019 оны есдүгээр сард 12-нд хүний амь нас эрсэдсэн осол гарсан. Тодруулбал, хөдөлмөрийн аюулгүй байдал хангаагүйн улмаас байлдагч н.Наранбаяр өвс ачсан машинд дарагдаж нас барсан. Энэ хэрэгтэй холбоотой асуудал шийдэгдээд явж байгаа. Хэргийг шийдэх хугацаа хууль сахиулах байгууллагуудын үйл ажиллагаатай шууд хамааралтай. Бидний зүгээр хэрэг шийдвэрлэлтэд нөлөөлсөн зүйл байхгүй. Монгол улсын хууль эрхзүйн орчинд яаж шийдвэрлэх ёстой яг тэр дагуу бид бүх асуудлыг шийдвэрлээд явна.
Гуравдугаарт: Энэ оны гуравдугаар сарын 28, 29-нд ёс зүйгүй, харамсалтай хэрэг гарсан. Үүнтэй холбоотойгоор, тухайн салаан захирагч Г-г цагдаагийн байгууллагад шилжүүлсэн. Тухайн хүн хуулийн дагуу хариуцлагаа хүлээгээд явна.
Сүүлийн энэ хэрэгтэй холбоотой асуудал бидний ажилд нилээн түлхэц өгсөн. Үйл ажиллагаагаа эрчимжүүлэх тал дээр. Ер нь бол хүний амь настай холбоотой гэхээсээ илүү ёс зүйгүй харилцааны асуудал манай цэргийн алба хаагчид дунд гарч байсан. Сүүлийн таван жилийн тоон үзүүлэлттэй судалгааг харахад, Хамгийн оргил үе нь 2018, 2019 онд гарч байсан. Энэ тоон үзүүлэлт 2020 оны байдлаар 50 хувь буурч эхэлсэн үзүүлэлт гарч байгаа. Өөрөөр хэлбэл, бидний авч хэрэгжүүлж байгаа арга хэмжээ үр дүнгээ өгч эхэлж байгаа боловч бүрэн төгс шийдэгдээгүй байна.
Ер нь бол Зэвсэгт хүчинд гарч байгаа хүний амь нас, алба хаагчийн ёс зүйтэй холбоотой асуудлыг бид нар дангаараа шийдэж чадахгүй. Энийг үнэнээр нь хэлье. Өөрөөр хэлбэл, анги байгууллагын удирдлага хичнээн сайн ажиллаж, хяналт тавьсан ч энэ асуудлыг бид нар дангаараа шийдэж чадахгүй. Манай зэвсэгт хүчин гэдэг бол нийгмийн нэг бүрэлдэхүүн хэсэг. Нийгэмд болж байгаа бүх үйл явдал манай энэ салбарт болж байдаг гэдгийг та бүхэн хүлээн зөвшөөрөөч” гэдгийг онцоллоо.
Харин УИХ-ын гишүүн С.Одонтуяа, "Та маш буруу ярьж байна. Сүүлийн хүн амиа алдсан нь түлхэц өгсөн. Ажлыг эрчимжүүлэх болсон гэдэг чинь юу гэж байгаа юм. Яагаад нэг хүний амь нас үрэгдэхэд энэ ажлыг эрчимжүүлж болдоггүй юм. Яагаад заавал олон хүн амь үрэгдэж байж энэ ажлыг эрчимжүүлэх ёстой юм. Дангаараа шийдэж чадахгүй гэдэг дээр таньтай санал нийлж байна. Тийм учраас УИХ энэ хурлыг хуралдуулж байна" гэлээ.
ЗХЖШ-ын дарга Д.Ганзориг: "Төрийн цэргийн байгууллагуудын хувьд төсөв мөнгө үнэхээр хязгаарлагдмал байгаа. Сүүлийн үед цар тахлыг явцын үед нийт бие бүрэлдэхүүний хяналтын зохицуулалт хийхэд алдаа гарч байсан асуудалдаа бид сургамж авлаа" хэмээв.
Харин УИХ-ын гишүүн Н.Алтанхуяг: "Энэ асуудалд Хүний эрхийн дэд хороо анхаарал хандуулж байгаад баяртай байна. Гэхдээ энэ Д.Ганзориг нөхрийн ярьж байгаа хандлагаар бол арми өөдлөхгүй. Энэ чинь хүний хандлагын асуудал. Дээрээс нь бид цэрэг амиа алдсан асуудлаар нэг удаагийн хурал, шоу хийгээд өнгөрмөөргүй байна. Өмнө нь хэн ямар хэрэг хийгээд ямар шийтгэл авсныг нь нийтэд ил болгох хэрэгтэй. Тэгээд тэр офицер хүн зодож алахад зэвсэгт хүчний байр сав, мөнгө санхүү ямар хамаатай юм. Д.Ганзориг чи хандлагаа өөрчлөхгүй бол ЗХЖШ өөдлөхгүй" гэлээ.
Мөн энэ үеэр ЗХЖШ-ын дарга Д.Ганзориг: "Зэвсэгт хүчин өнгөрсөн 100 жилийн хугацаанд ёс зүйтэй ажилласаар ирсэн. Зэвсэгт хүчин рүү орж ирж байгаа хугацаат цэргийн албан хаагчид нийгмийн янз бүрийн давхаргаас ялангуяа хамгийн амьдрал нь хүнд хэцүү газраас орж, ирж байна. Энэ хүмүүстэй жилийн хугацаанд ажиллаад тухайн хүмүүсийг төлөвшүүлээд явуулахад хүндрэлтэй байна" гэдгийг онцолж хэлсэн. Энэ нь олон нийтийн дургүйцлийг төрүүлж, цахим орчинд шүүмжлэл дагуулаад байна.
