хоёр хуваагаад байгаа. Хүмүүсийн зарим нь Халх голын газрыг эдийн засгийн чөлөөт бүс болгон ашиглах нь зөв. Энэ нь эдийн засагт эерэг нөлөөтэй гэж хэлж байгаа юм. Харин зарим нь 500 мянган га газар бүхий стратегийн чухал бүсийг эдийн засгийн чөлөөт бүс болгох нэрийдлээр талхлах гэж байна. Үүнийг хэрхэвч хүлээн зөвшөөрч болохгүй. Халх голд чөлөөт бүс байгуулах сургаар гадны олон компани, хувь хүмүүс ирж тус газар суурьшина. Ингэж газар нутгаа зарж болохгүй. Тооцоо, судалгаагүй их хэмжээний газрыг эдийн засгийн чөлөөт бүс болговол зарагдаж, үрэгдээд дуусна. Мөн байгаль, орчин сүйднэ гэж байгаа юм. Засгийн газрын зүгээс мэдээж өөрсдийн гаргасан шийдвэрээ ажил хэрэг болгохоор зүтгэнэ. Гэхдээ тэр үед олон нийтийн эсэргүүцэлтэй тулж нилээн зүйл болж мэдэх юм.
Халх голыг чөлөөт бүс болсны дараа тус газарт үйл ажиллагаагаа явуулах компанийн нэрс ч эхнээсээ тодорсон байна. Эх сурвалжуудын мэдээлснээр нэр хүнд, эрх мэдэлтэй хүмүүс болон түүний үр, хүүхэд, ах дүү хамаатан садангууд л уг газарт үйл ажиллагаа явуулах эрхийг хөөцөлдөж байгаа сурагтай.
Тодруулбал, УИХ-ын гишүүн Х.Баттулгын хүүгийн компани болон ”Алтай констракшн”-ын Х.Бат-Эрдэнийн компани Халх голд үйл ажиллагаа явуулахаар УИХ-ын гишүүдийг лоббидож байгаа гэх мэдээлэл байна. Энэ талаар УИХ-ын гишүүн Х.Болорчулуун олон нийтэд ил болгов. Түүний хувьд Халх голд чөлөөт бүс байгуулах болсонтой холбогдуулан УИХ-аас гаргасан ажлын хэсгийн гишүүнээр ажиллаж байгаа юм.
Тэрбээр энэ талаар ярихдаа “Энэ тогтоолын төсөл маш хурдтай гэрлийн хурдаар УИХ-д орж ирсэн, би бодохдоо лобби орсон байх гэж таамаглаж байгаа. Халх голын газар нутгийг нэг хэсэг хүмүүс лоббидож зарах байдлаар асуудлыг шийдэж болохгүй гэсэн байр суурьтай байна. Саяхан гэхэд Халх голд нисдэг тэргээр хотын том компаниудын хүмүүс, гаднынхантай ирлээ гэж дуулдсан. УИХ-ын гишүүдийн компани гэж шууд хэлэхэд хэцүү. Гэхдээ, “Ариг ус” гэж УИХ-ын гишүүн Х.Баттулгын хүүгийн компани,”Алтай констракшн”-ын Х.Бат-Эрдэнийн компани ард нь байгаа. Хотод бүртгэлтэй компаниуд нэлээд их бий. Эдгээр компаниуд лоббидсон байхыг үгүйсгэх газаргүй. Дорнодчууд болоод монголчууд бид Халх голд хайртай. Энэ газар Монголын үүц, үржил шим сайтай, газрын баялаг. Монголчууд энэ газрыг цусаараа хамгаалж ирсэн. Японууд бол Монгол руу биш, Халх голын тэр орчим газрыг л эзлэх гэж дайрсан гэдэг. Монголчууд бид ингэж цусаараа хамгаалж, зэр зэвсгээр булаалгаагүй газраа өнөөдөр хуйвалдаанаар, эдийн засгийн замаар алдчих вий гэж санаа зовж байна. Манай эдийн засгийн байдал маш хэврэг байна. 2016 онд улсын нийт төсвийн 50 хувьтай тэнцэх өр зээл төлөх гэж байна. 2017 онд Монгол Улсын төсвийн 90-100 хувьтай тэнцэх хэмжээний өр зээл төлнө. Төлж чадахгүй бол яах вэ. Магадгүй Туркменстаны жишээ шиг газар нутгийн энэ хэсгийг чинь тасдаж авна гээд зогсож байх вий гэж болгоомжилж байна. Тиймээс чөлөөт бүс дээр сэтгэлийн хөөрлөөр ч юм уу, дутуу дулимаг судалгаатай ингэж хандаж болохгүй. Замын-Үүд, Алтанбулагийнхаа чөлөөт бүсэд арван жилийн өмнө тогтоол гаргасан энэ ажлаа явуул л даа. ” гэв.
Үүнээс үзвэл Халх голыг чөлөөт бүс болгох дур сонирхол Х.Баттулга болон “Алтай констракшн”-ы Х.Бат-Эрдэнэ нарт маш их байж магадгүй байна. Учир нь үүнийг буух эзэн, буцах хаягтай хууль тогтоох дээд байгууллагад ажилладаг УИХ-ын гишүүн хүн хүн хэллээ шүү дээ. Х.Болорчулуун гишүүн зүгээр ч нэг нэр цохоогүй байх.
Т.Энхэлээ
Эх сурвалж: Bolod.mn
