Шинэчлэлийн Засгийн газраас хэрэгжүүлсэн "Нүүрс" хөтөлбөрийг удирдан явуулсан Л.Гансүх нарт холбогдох хэргийг өчигдөр орой шүүж дууслаа. Шүүхээс Л.Гансүх нарыг “Нүүрс” хөтөлбөрийн хөрөнгөнөөс 3.6 тэрбум төгрөг завшсан хэрэгт буруутган, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 166.2, 263.2-т зааснаар буруутган шүүсэн юм.
Олны анхаарлыг татсан шүүх хурал
Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуягийн ахлах зөвлөх Л.Гансүх нарт холбогдох хэргийн шүүхийн шийдвэр ямар гарах бол гэж олон нийт ихээхэн чих тавьж суусан. Уг шүүх хурлыг телевизээр шууд дамжуулан үзүүлсэн нь ийнхүү иргэдийн анхаарлыг улам бүр татсан гэхэд болно. Таван өдрийн турш үргэлжилсэн шүүх хурлын дүн хэрхэн гарах нь сонин байсан. Тиймээс иргэд өөрсдөө уг шүүх хурлын үйл явцыг шууд үзэж өөрсдийн гэсэн үнэлэлт дүгнэлт өгсөн байлаа.
Гэрчээр Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуяг оролцов
Шүүх хурлын хамгийн анхаарал татсан хэсэг бол гэрчүүдийн мэдүүлэг байлаа. Ялангуяа Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуяг өөрөө гэрчээр оролцон мэдүүлэг өгсөн нь олны анхаарлыг бүр ч их татав. Тэрбээр шүүх хурлын өмнө Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн шүүхийн Ерөнхий шүүгчид шүүх хуралд гэрчээр оролцох хүсэлтээ байгаа албан бичгээ хүргүүлсэн. Улмаар өөрт байгаа нотлох баримтаа авч очин Л.Гансүхийн гэм буруугүйг нотолно хэмээн хэвлэлийнхэнд ярилцлага өгч байв. Хэлсэн ёсоороо сайд асан Н.Алтанхуяг шүүх хуралд оролцсон. Өөрт байгаа баримтынхаа хэмжээнд ч мэдүүлэг өгсөн. Тэрбээр "Л.Гансүх энэ хэрэгт яллагдах биш. Харин ч шагнал авахаар гавьяа байгуулсан. Тэр ямар ч буруугүй. Бүх шийдвэрийг би гаргаж, миний тушаалаар ажиллаж байсан" гэж мэдүүлсэн юм. Гэвч тусыг эс олж, Л.Гансүх ийнхүү ялтан боллоо.
Тав хоног үргэлжилсэн шүүх хурал
Л.Гансүх нарт холбогдох хэрэг Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн шүүхэд таван хоног үргэлжилж байж өчигдөр орой шүүгчид шийдвэрээ гаргасан. Өмнө нь телевизээр ийм олон хоног шүүх хурлын үйл явцыг шууд дамжуулж байгаагүй юм. Гэхдээ дээр хэлсэнчлэн шүүх хурлыг нээлттэй хийсэн нь иргэдэд өөр өөрийн дүгнэлт хийх боломжийг олгож байгаа юм. Өмнө нь экс Ерөнхийлөгч Н.Энхбаярын шүүх хурал гурав хоног үргэлжилж байсан. Мөн л телевизээр шууд дамжуулж байлаа.
"Хар тамхины хэргээр шалгагдаж буй прокурор Х.Тамирын дүү шүүгч Х.Идэрээс татгалзав
Шүүх хуралдааны үеэр шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Ц.Баасандорж гомдол гаргаж шүүгчээс татгалзах хүсэлт гаргасан юм. Тодруулбал "Шүүх бүрэлдэхүүн хувь хүний Үндсэн хуулиар олгогдсон эрхийг зөрчиж байна. Шүүгдэгчийн өмгөөлөл авах эрхийг та бүхэн зориуд хаалаа" гэсэн тайлбар хийж, мөрдөн байцаалтын шатанд цуглуулсан зарим материал алга болсныг шүүхээс нэхэмжлэв.
Түүнчлэн Л.Гансүхийг товлолт мөрдөн байцаалт, шүүхийн ажиллагаанд цаг хожимдолгүй ирсээр байтал "Оргон зайлах магадлалтай" хэмээн хорьсон нь баримтгүйгээр хүний эрхэнд халдсан явдал гэдгийг өмгөөлөгч нь онцолж байлаа. Уг хэргийн шүүгч нь удаа дараалан солигдож байсан ч ерөнхий шүүгч Х.Идэр нь солигдоогүй юм. Х.Идэр нь хар тамхины хэргээр шалгадаж байгаа прокурор Х.Тамирын төрсөн дүү. Тиймээс шүүгдэгч талынхан АТГ-ын барьцаанд орж уг шүүх хуралд хувийн ашиг сонирхолоор хандаж байна гэсэн байр суурийг илэрхийлсэн. Гэвч шүүх бүрэлдэхүүн хүсэлтийг нь хүлээж аваагүй юм.
Шүүхийн хараат бус байдал алдагдсан уу, аль эсвэл шүүхийн үнэн нүүр царай ил болов уу
Шүүх хуралдааны үйл явцыг олон өдрийн турш олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр шууд дамжуулсан нь Л.Гансүхийн шүүх хурлыг улам сонирхолтой болгосон гэхэд болно. Гэвч энэ үйл явцыг өнгөрсөн өдрүүдэд хуулийнхан янз бүрийн өнцгөөс тайлбарлаж харагдсан. Зарим нь олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр шууд дамжуулсан нь шүүхийн хараат бус байдалд шууд болон шууд бусаар нөлөөлж байна. "Нүүрс" хөтөлбөрийн авилгачид өөрсдийн булхайгаа нууж шүүгчдийг ард түмэнд муухай харагдуулахын тулд асар их хэмжээний мөнгө зарцууллаа гэсэн бол нөгөө хэсэг нь шүүхийн үнэн нүүр царайг харлаа. Шүүгч болон улсын яллагчид шүүгдэгч буюу хэрэгт сэжигтнээр дуудагдсан хүмүүс болон гэрч, шинжээчдэд хэрхэн дээрэнгүй хандаж байгаа нь харагдлаа. Эрх мэдэлтэй эдгээр хүмүүст олон нийтийн өмнө ингэж хандаж байгаа юм чинь жирийн иргэдийг бараг хүчээр ялладаг юм биш үү гэсэн байр суурь ч харагдаж байсан. Ямартаа шүүх тунгалаг байх ёстойг дахин сануулах нь зүйтэй байх.
Л.Гансүх нарт ял өгчихлөө. Одоо "Шинэчлэлийн" Засгийн газрын үеийн бусад хэрэг яах вэ
Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн шүүхээс Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуягийн зөвлөх Л.Гансүхэд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 166.2, 263.2-т зааснаар буруутган 4.6 жилийн хорих ял,төрд ажиллах эрхийг 4 жилийн хугацаагаар хаслаа. Харин "Эм Жи Эл Эс Би" компанийн захирал н.Даваахүү, н.Мөнгөнтуяа нарт хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 100 дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх буюу 19 сая 200 мянган мөнгөөр торгох шийдвэрийг гаргасан юм. Түүнчлэн н.Даваахүү, н.Мөнгөнуяа нарын төрд ажиллах эрхийг 2 жилийн хугацаагаар хасах шийдвэр гаргав. Мөн Л.Гансүх нараас 2 тэрбум төгрөгийг хувь тэнцүүлэн гаргуулж, Багануур ХХК-д өгөх шийдвэрийг гаргалаа.
Шинэчлэлийн Засгийн газрын үед Ерөнхий сайдын санаачлагаар хэрэгжсэн "Нүүрс" хөтөлбөр ийнхүү олон хүнийг хөлдөө чирлээ. Н.Алтанхуяг ч гэрчийн мэдүүлэг өгөхдөө "Энэ ажлын би санаачлан удирдаж явуулсан. Тиймээс буруу зүйл байвал намайг буруутга" гэх зүйлийг ярьсан. Гэтэл яагаад ганцхан Л.Гансүх буруутан болох гэж. 2012 оноос хойш байгуулагдсан Шинэчлэлийн гэх тодотголтой Засгийн газар хоёр жилийн дотор ажиллахдаа "Цэвэр агаар сан"-гийн хэрэг, "Нүүрс" хөтөлбөр, Тавантолгойн зарим асуудал гээд шүүхийг байгууллагын хаалгыг татах олон хэрэг гарав.Мөн АТГ-т шалгагдаж байгаа Засгийн газартай холбоотой бусад хэргүүдийг яах вэ. Яагаад зөвхөн Л.Гансүхэд ял өгөв. Шийдвэр гарсан хүн нь биш хэрэгжүүлсэн хүмүүс нь яагаад буруутах болов.Төсөл хөтөлбөр алдаа болсон бол хариуцлагыг нь удирдан зохион байгуулсан, санаачилсан хүн нь үүрэг ёстой бус уу. Магадгүй эдгээр хэргүүдийн цаана ямар нэгэн улс төрийн зорилго байна уу.
Г.Ган
