Худалдаа хөгжлийн банк тойрсон улс төр бизнесийн бүлэглэл Монгол Улсын стратегийн бүхий чухал орд газрууд болон бусад үнэ цэнтэй зүйлсийг эзэмшиж байсан. Тэд хаана хууль бус мөнгө байна, тэнд явна. Тэд хаана хууран мэхлэх залилах ажил байна, тэд байдаг нь нууц биш болжээ. Харин өнгөрөгч 2016 оноос хойш тус банкны бүлэглэлийн хүч илтэд суларч, “Эрдэнэт”-ийн ОХУ-д байсан 49 хувийг авснаа алдаж гээд олон зүйл болсон. Харин Худалдаа хөгжлийн банкны хүч суларч Голомт банк хүчтэй болсныг хэд хэдэн зүйлээс харж болно.
Тус банкны бүлэглэлийн толгойлогч Х.Баттулга бүлэглэл нь хараа хяналтад орж, авсан зарим зүйлээ алдаад эхлэхээр түүгээр дамжуулан ажиллагаа явуулахад бэрх болов. Тиймээс тэр “Голомт”-ыг онилсон хэрэг болов уу. Түүнийг Ерөнхийлөгчөөр ажиллаж эхлэх үеэс “Голомт”-ын Д.Баясгалан хүчээ авч эхэлсэн. Юуны өмнө Д.Баясгалан хэн бүхэн авч чадахгүй төмөр замын ажлыг концессын гэрээгээр Х.Баттулгаар дамжуулан авав. Түүнийг АТГ-ынхан баривчлан хорьсон ч тэр дор нь сулласан төдийгүй Ерөнхийлөгч асан маань түүнд Гавьяат хэмээх цол зүүгээд өгчихсөн. Одоогийн байдлаар Гашуусухайт-Тавантолгой чиглэлийн 247 километр төмөр замыг тэр санхүүжүүлж, тавьж байгаа бол Зүүнбаян-Тавантолгой чиглэлийн 416 киломтер замын ажлыг бас авч чадсан. Үүнээс гадна Рашаант өртөөнөөс Богдхан уулын урдуур тойрч, Мааньт өртөөтэй холбогдох 135.8 километр замыг тэд санхүүжүүлж барина гэх. Уг зам нь Төв аймгийн Алтанбулаг, Сэргэлэн сумд, Улаанбаатар хотын Багахангай, Хан-Уул, Сонгинохайрхан дүүргийн газар нутгийг дамжин өнгөрөхөөрөө онцлог.
Үүнээс харахад “Голомт”-ын Д.Баясгалан Монгол Улсад хэрэгжиж байгаа хэрэгжихээр зэхэж байгаа гурван том төсөлд эзэн суужээ. Үүнээс гадна утааны чиглэлд хэрэгжүүлсэн төсөлд ч “Голомт” байж жишээтэй. Тэдэнд хөрөнгө мөнгөтэй бол оролцохгүй зүйл үгүй болжээ. Энэ утгаараа “Голомт” Худалдаа хөгжлийн банкны бизнес бүлэглэлийн үүргийг гүйцэтгэж, Д.Баясгалан “Сахал” Эрдэнэбилэгийн дүрд тоглоод эхэлсэн бололтой.
Гэтэл Д.Баясгалангийн хэрэгжүүлж байгаа төсөл нь эхнээсээ маргаан дагуулаад эхэлжээ. Тодотговол, Засгийн газраас 2019 онд Тавантолгой-Зүүнбаян чиглэлийн төмөр замын төслийн талаар авах зарим арга хэмжээний тогтоолыг баталсан. Тавантолгой-Зүүнбаян чиглэлийн төмөр замын төслийн ТЭЗҮ-д тулгуурлан шаардагдах хөрөнгийн эх үүсвэрийг шийдвэрлэх зорилгоор нэг удаагийн, хүүгүй, 20 жилийн хугацаатай, 750 тэрбум төгрөгийн үнэт цаасыг нэрлэгдсэн үнээр, хаалттай худалдах зөвшөөрлийг тухайн үеийн Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатарт зөвшөөрсөн. Мөн “Монголын төмөр зам” ТӨХК-ийн гаргасан үнэт цаасыг нэрлэсэн үнээр нь, нүүрс тээвэрлэлтийн төлбөрөөс суутгах зэрэг эргэн төлөх нөхцлөөр Эрдэнэс Тавантолгой ХК-ийн 2018 оны үйл ажиллагааны хуримтлагдсан ашгаас худалдан авахыг Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд болон Эрдэнэс Тавантолгой ХК-ийн ТУЗ-д даалгасан байна. Гол нь энэ тогтоолд Тавантолгой-Зүүнбаян чиглэлийн төмөр замын төсөлд шаардагдах хөрөнгийн үлдэгдэл санхүүжилтийг Монголбанкны дэмжлэгээр бусад эх үүсвэрээс судлаад шийдвэрлэхийг Монголбанкинд зөвлөсөн байдаг. Энд маш том асуудал дэгдэнэ.
Үүнд хэн холбогдох вэ гэвэл Д.Баясгалан. Өнөөдөр түүний хамгаалагч Х.Баттулга нэгэнт Ерөнхийлөгчийн суудлаас буусан учраас “Голомт”-ын боссыг юу ч хүлээж байж мэднэ. Өдгөө олны анхааралд байгаа Хөгжлийн банкны чанаргүй зээлдэгчдийн асуудалд аанай л Д.Баясгаланг оролцсон гэх. Түүнийг Хөгжлийн банкнаас гурван хувийн хүүтэй авсан зээлээ мөнгө хүүлэх замаар өндөр хүүтэй зээлдүүлсэн хэмээн иргэд олон нийт эсэргүүцэж байна. Тодотговол, “Голомт”-ын Д.Баясгалан Хөгжлийн банкнаас “Цэцэнс майнинг энд энержи” компаниар дамжуулан 147.8 тэрбум төгрөг авсан бол мөн өөрийн хамаарал бүхий компаниар дамжуулан 1.2 тэрбум төгрөг, нийт 149 тэрбум төгрөгийн зээлийг жилийн гурван хувийн хүүтэй авчээ. Энэ мэтчилэн Д.Баясгалан боссын хөдөлгөж буй ажлаас цухасхан дурдахад л эрх мэдлээ ямар их тэлж, хөрөнгө мөнгөнийхөө хэмжээ хязгаарыг яасан их сунгаа вэ гэж харахаар. Гэхдээ энэ нь маш танил дүр байгаа нь “Сахал” Д.Эрдэнэбилэгийн замаар явж байгааг төвөггүйхэн харуулсан хэрэг.
Tumen.mn
