“Òàâàíòîëãîé” ХК-тай холбоотой нүүрсний хулгайн гэх асуудал гарч, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр багагүй шуугиан дэгдсэн. Харин энэхүү асуудлын үнэн бодит байдлын талаар “Тавантолгой” ÕÊ-èéí ÒÓÇ-ûí äàðãà Â.̺íõáàòòàé ÿðèëöëàà.

-”Òàâàíòîëãîé” ÕÊ-èéí íýð õîëáîãäîîä áóé í¿¿ðñíèé õóëãàéí àñóóäëààð òàíàé êîìïàíè ºíººäðèéã õ¿ðòýë ÿìàð íýãýí áàéð ñóóðèà èëýðõèéëýõã¿é áàéãàà íü òàíàé êîìïàíèéã áóðóóòàé þì øèã îéëãîëòûã íèéãýìä òºð¿¿ëýýä áàéíà?

-Áèä õóóëèà ë õ¿íäýòãýñýí. Ýíý àñóóäëààð õóóëü õÿíàëòûí áàéãóóëëàãààñ ýð¿¿ãèéí õýðýã íýýãýýä øàëãàæ áàéãàà. Òýãýõýýð õýðýã øàëãàãäàæ áàéãàà íºõöºëä õýðãèéíõýý òàëààð ÿìàðâàà íýãýí áàéð ñóóðü èëýðõèéëýõ íü õóóëèàð õÿçãààðëàãäñàí áàéäàã. Èéìä áèä õóóëèéí áàéãóóëëàãûí àæëûã õ¿íäýòãýæ, òýäíèé ýöñèéí øèéäâýð ãàðñíû äàðàà ¿íýí ìºíèéã õýëíý ãýæ õ¿ëýýöòýé õàíäàæ áàéãàà. ͺ㺺 òàëààñàà óëñòºð ÿâæ áàéíà. Õ¿ì¿¿ñèéí ¿ë îéëãîëöîë áàéãàà ó÷ðààñ áèäíèé ç¿ãýýñ áàéäëûã õàðçíàæ áàéíà. Òºðèéí õàðèóöëàãàòàé àëáàí òóøààëòàí, òºð ò¿øèëöýæ ÿâàà õ¿íèé õóâüä èíãýæ óäàà äàðàà õàðèóöëàãàã¿é ìýäýãäýë õèéõýýñýý өмнө сайн судлах õýðýãòýé. ßàãààä ãýâýë áèä àëèâàà ç¿éëèéã íîòëîõ áàðèìòòàé, ýä ìºðèéí áàðèìò, áîäèòîé ýõ ñóðâàëæòàé ç¿éëñèéã ÿðüæ ÿâàõ áîëîõîîñ áóñ ç¿ãýýð íýã õ¿íèé àìíààñàà ãàðãàñàí ã¿òãýëãèéí àðààñ õººöºëäºæ ÿâàõ íü óòãàã¿é. ªíãºðñºí õî¸ð æèë ãàðóéí õóãàöààíä êîìïàíèéí ç¿ãýýñ õóóëèéí áàéãóóëëàãàä øàëãóóëæ áîëîõ á¿õèé ë áè÷èã áàðèìò, ñàíõ¿¿ãèéí áàðèìò, ¿éë àæèëëàãààíû áàðèìò áè÷ã¿¿äýý õ¿ðòýë ÿìàð íýãýí öààðãàëàõ, òàòãàëçàõ ç¿éëã¿éãýýð øàëãóóëààä ÿâæ áàéãàà.

-Ãýõäýý Ë.Ýíõáîëä ãèø¿¿í õóóëèéí áàéãóóëëàãûí øèéäâýð ýöýñëýí ãàðààã¿é áàéõàä “õóëãàé” õýìýýí çàðëàõ íü õýð çîõèìæòîé þì áîë. Ñ¿¿ëäýý á¿ð õóóëü, ø¿¿õèéí áàéãóóëëàãûí ¿éë àæèëëàãààíä õºíäëºí㺺ñ îðîëöîõ ìýäýãäë¿¿ä õèéæ ýõýëëýý. Ýíý íü ÿâñààð èðýõ æèë áîëîõ ñîíãóóëüä àøèãëàõ íºõöºë ¿¿ñýõ áàéäàëä õ¿ðëýý?

-Ìèíèé õóâüä ýíý àñóóäëûã ñîíãóóëüòàé õîëáîæ òàéëáàðëàìààðã¿é áàéíà. Àëèâàà õýðãèéã õóóëèéí áàéãóóëëàãà ººðèéí ýðõ ìýäýë, õóóëèéí õ¿ðýýíä øàëãàõ öàã õóãàöàà ãýæ áèé. Òýð õóãàöààíäàà ýíý àñóóäëûã ¿íýí áîäèòîé øàëãàæ, òîãòîîõ íü ýðõ ¿¿ðýã íü áîëîõîîñ áóñ õýí íýãýí ñàéä, ãèø¿¿íèé øààðäñàíààð øàëãàõ áîëîìæã¿é. Áèäíèé ç¿ãýýñ øàëãóóëàõäàà  òàòãàëçñàí, áóðóó çºð¿¿ ìýäýýëýë ºãñºí, õóóëü õÿíàëòûí áàéãóóëëàãàä õ¿íäðýë ó÷ðóóëñàí ç¿éë îãò áàéõã¿é. Õóóëèéí áàéãóóëëàãààñ õ¿ññýí, øààðäñàí á¿õ ìàòåðèàëûã öàã òóõàéä íü ãàðãàæ ºãººä ÿâæ áàéãàà. Òýãýõýýð Ë.Ýíõáîëä ãèø¿¿í áèäíèéã “õóëãàé÷” õýìýýí îðîí äàÿàð çàðëàæ, í¿¿ðñíèé õóëãàé õýìýýí ñ¿ðæèãíýæ ÿðüæ áàéãàà íü ººðºº õóóëü çºð÷ñºí ¿éëäýë. Ýíý áîë çºâõºí êîìïàíèéí óäèðäëàãûí àñóóäàë áèø. Ýíý êîìïàíèä àæèëëàæ áóé á¿õ õ¿ì¿¿ñèéã äîðîìæèëæ, äîðä ¿çýæ áàéíà ãýñýí ¿ã. Ò¿ðèéâ÷òýé, æèæèã ñàæèã þì áàéâàë õ¿í àâààä ãàð÷èõâàë ¿¿íèéã õóëãàé ãýæ õýëæ áîëíî. Ýíý îëîí ìÿíãàí òîíí í¿¿ðñèéã à÷èæ òýýâýðëýõýä õè÷íýýí îëîí ìàøèí, òåõíèê, õýäýí óäàà 纺õ âý ãýæ íýã áîäîîä ¿çýýðýé. Óóë óóðõàéí ñàëáàð áîë áóñàä ¿éëäâýðëýëèéã áîäâîë èõ îíöëîã. Íýã öàã õóãàöàà, íýã õýìæýýñ äýýð  ººðèéí çºâøººðºë á¿õèé ëèöåíçòýé òàëáàé äýýð õàìòàð÷ àæèëëàäàã ó÷ðààñ òåõíèêèéí òóõàéí ¿åèéí õ¿÷èí ÷àäëààñ õàìààð÷, õºðø çýðãýëäýý áàéãàà òàëáàé ðóóãàà íààøàà öààøààãàà îðîõ òîõèîëäîë ãàðíà. Õýäýí ìåòðýýñ ýõëýýä õýäýí êì ÷ îðîõ òîõèîëäîë ãàðíà. Ãàíö ìàíàé óóðõàé ÷ áèø õºðø çýðãýëäýý ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà óóðõàéíóóä èéì ë çàð÷ìààð îëáîðëîëòîî ÿâóóëäàã. Ýíý íü çºâõºí õî¸ð êîìïàíèéí õîîðîíäûí àñóóäàë. Õ¿íèéã “õóëãàé÷” ãýæ ã¿æèðäýõýä õ¿íèé í¿¿ð õàëóóí, õýö¿¿ áàéäàã. Òýãýõýä õî¸ð æèë ãàðóéí òóðø áèäíèéã “õóëãàé÷”-ààð äóóäëàà. ªìíºãîâüä ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà õîðü ãàðóé í¿¿ðñíèé êîìïàíèóäààñ 51 õóâèéã íü ºìíºãîâèéíõîí ººðñ人 ýçýìøýýä ÿâæ áàéãàà öîð ãàíö êîìïàíè áîë “Òàâàíòîëãîé” ÕÊ þì. Òýãýõýýð ãèø¿¿íèé õóâüä óóë óóðõàéí ñàëáàðàà îéëãî¸ ãýõýýñýý èë¿¿ óëñòºðèéí ºí㺠àÿñòàé àñóóäàëä õàíäààä áàéíà óó äàà ãýæ áè õàðæ áàéãàà. Óëñòºð þì óó, õóëãàé þì óó ãýäýã íü óäàõã¿é òîäîðõîé áîëíî äîî. “Õóëãàé” ãýæ õýëýõýýñýý ºìíº ýõëýýä ñàéí áîäîõ õýðýãòýé. Ìîíãîë Óëñûí  õèë, ãààëü, ìýðãýæëèéí õÿíàëòûí àëáàäûã õ¿ðòýë  ã¿òãýæ áàéíà ø¿¿ äýý. Ýíý îëîí ìÿíãàí òîíí í¿¿ðñèéã õèëýýð ãàðãààä ñóóæ áàéõ òèéì òîì á¿ä¿¿í ç¿ðõòýé òºðèéí àëáàí õààã÷ ãýæ áàéõ óó. Çà ìóóãààð áîäëîî ãýõýä, Ìîíãîëûí òºð ìóó àæèëëààä áààõàí õîîñîí ìàøèí ãàðñàí ãýýä ìýä¿¿ëãýý ººð÷èë뺺 ãýæ áîäîõîä Õÿòàä óëñûí õèë ãààëèéíõàí, ìºðºí äýýðõ áºíäãºðòýé íü ÿðüäàã ÷àíãà õóóëü ä¿ðýìòýé óëñ áàñ òýðèéã õàðààä ç¿ãýýð ãàðãàõ óó. Òýãýõýýð ýíý àñóóäàë ýöýñòýý õî¸ð îðíû õàðèëöààíä ÷ ñýâ ñóóëãàõ íºõöºë á¿ðäýæ áàéíà. Òºðèéí ò¿øýý õ¿í èéì ç¿éë ÿðèàä ÿâíà ãýäýã ººðèéí ìýäëýã, óëñòºð÷èéí öàð õ¿ðýý õýð  áàéãààãàà ë õàðóóëààä áàéíà óó äàа гэж би харж байна.

-Òà ÒÓÇ-ûí äàðãûí õóâüä Ë.Ýíõáîëä ãèø¿¿íòýé óóëçàæ, ýíý òàëààð ÿðèëöàâ óó?

-Áè ãèø¿¿íòýé íýã ñóðãóóëèéí íýã òºãñºëòèéí íàéç íºõºä. Õóâü õ¿íèéõ íü õóâüä õ¿íäýòãýäýã ÷  “Òàâàíòîëãîé” ÕÊ-èéí “õóëãàé” ãýõ àñóóäëûí õóâüä ýñðýã áàéð ñóóðüòàé áàéäàã. Íóòãèéíõàà 53 æèëèéí ò¿¿õòýé êîìïàíè ðóó äàéð÷ äàâøëàí, îëîí íèéòýä ýðõ ìýäëýý àøèãëàí áóðóó òàøàà ìýäýýëýë ºãººä  áàéãààä íü ¿íýõýýð ãàéõàæ áàéíà. Ãýõäýý ìèíèé àðä ò¿ìýí óõààíòàé. Ýíý àñóóäëûã “õóëãàé” ìºí ýñýõèéã îéëãî÷èõ õýìæýýíèé îþóíû ÷àäâàðòàé àðä ò¿ìýí. ¯íýí çºâèéí òàëä çîãñîõ óõààí ãîâü÷óóäàä ìèíü áèé ãýæ áè èòãýäýã. Áè ÒÓÇ-èéí äàðãûí àëáûã àâààä óäààã¿é áàéãàà. Áèäíèé õóâüä ººðñäèéí õèéñýí àæèëäàà ýçýí áàéæ, ¿íýíýýð ÿâàà òóë àéæ è÷ýýä áàéõ ç¿éë àëãà. Õóóëèéí áàéãóóëëàãà õóóëèàð çààñàí öàã õóãàöààíäàà øàëãàæ äóóñààä õýðãèéí ¿íýí ìºíºº ìýäýýëýõ áàéõ. Õàìãèéí ãîë íü áèäíèé õ¿ñ÷ áóé ç¿éë èðýõ æèë áîëîõ ñîíãóóëüòàé á¿¿ õîëáîîñîé ãýæ õ¿ñ÷ áàéíà. Ãýòýë çàðèì ÓÈÕ-ûí ãèø¿¿íèé ç¿ãýýñ õóðäàí øàëãàæ, òîãòîî ãýõ ìýòýýð àëáàí òóøààë, ýðõ ìýäëýýðýý äàëàéëãàí õºíäëºí㺺ñ îðîëöîæ áàéãàà íü òèéì ÷ çîõèìæòîé áèø þì. Ìàíàé êîìïàíèéí ç¿ãýýñ öàã òóõàéä íü òàéëáàðàà ºã÷ áàéíà, ¿íýí çºâ ìýäýýëëýýð õàíãàæ áàéíà. Áàðèìò ìàòåðèàëàà öàã òóõàé á¿ðò íü ºã÷ шалгуулæ áàéíà. Èéì áîëîõîîð áèä ¿íýí çºâººð òîãòîîãäîíî ãýäýãò á¿ðýí èòãýëòýé áàéíà.

-Õóóëèéí áàéãóóëëàãààñ øàëãàæ òîãòîîãîîä àñóóäàë íààøòàéãààð øèéäýãäëýý ãýõýä òàíàé êîìïàíèéí ç¿ãýýñ Ë.Ýíõáîëä ãèø¿¿íýýð óó÷ëàë ãóéëãàõ óó. Ýíý îëîí æèë, ñàðààð õîõèðñîí õîõèðëîî õýðõýí áàðàãäóóëàõ âý?

-Ìàíàé êîìïàíèéí áèçíåñèéí íýð õ¿íäýä àñàð èõýýð íºëººëñºí. Áèçíåñ áîë ººðºº èòãýëöýë. Èéì õýë àì ãàðààä, ºíãºðñºí хоёр жил ãàðóéí õóãàöààíä óóðõàéí ¿éë àæèëëàãàà àëäàãäñàíààñ áîëîîä áèä öººíã¿é ò¿íø¿¿äýý àëäñàí. Ýíý èõ õîõèðëîî áèä  ÒÓÇ-ûí óäèðäëàãààðàà ÿðüæ áàéãààä,  õîõèðëîî áàðàãäóóëàõûí òóëä õóóëèéí áàéãóóëëàãàä õàíäàíà. Ãàíö êîìïàíè áèø óëñ, àéìàãò ìàø èõ õîõèðîëòîé áàéñàí. Àéìàãò îðîõ ¸ñòîé áàéñàí îëîí òºðëèéí òàòâàðóóä òàñàëäñàí. Ýíý á¿õ õîõèðîë äýýðýý àíàëèç õèéæ áàé&ati