“Чингис хаан” музейн захирал С.Чулууныг алтан зоос өндөр үнээр наймаалахыг завдсан хэргээр шалгаж байна гэх мэдээлэл энэ 7 хоногт хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдээр цацагдсан. Уг мэдээлэлтэй холбогдуулан түүнээс зарим зүйлсийг тодрууллаа.

- Чингис хааны үеийн Алтан зоосыг 200 сая төгрөгөөр наймаалахыг завдсан гэх хэргээр таныг шалгаж байгаа гэдэг мэдээлэл гарлаа. Тайлбар өгөөч?

- “Чингис хаан” музей байгуулагдах үйл явц эд өрнөж байна. Музейг байгуулах шийдвэр гарсан цагаас хойш хэсэг бүлэг хүмүүсийн эсэргүүцэл, үзмэргүй гэх дайралт тасралгүй явж байгаа. Тэдгээрийн нэг гэж би ойлгож байна. “Чингис хаан” музейн нийт олдворын 85 хувь буюу 6300 дурсгалын эд зүйл бэлэн байгаа. Үлдсэн 15 хувь нь гадаадын 10 гаруй оронд хадгалагдаж байгаа Монголтой холбогдолтой чухал гэсэн дурсгалын А копи мөн зарим уран бүтээлчдийн бүтээлээр дурсгалуудыг шинээр сэргээн хийх ажлууд хийгдэж байна. “Чингис хаан” музейн үйл ажиллагаа эхлэх үед энэ бүгд тодорхой харагдана. Хувь цуглуулагчдаас дурсгалуудыг худалдаж авах асуудал бий. Гэхдээ алтан зоос худалдаж авах асуудал огт орж ирээгүй. Ийм алтан зоосыг би урьд өмнө нь үзээгүй. Мэдэх ч үгүй. Соёлын яаманд 8 дугаар сард хуралдсан Мэргэжлийн зөвлөлд манай “Чингис хаан” музейгээс санал болгосон хувь цуглуулагчдаас худалдаж авч болох дурсгал дотор ийм алтан зоос байхгүй. Лист нь байна. Энэ алтан зоостой холбогдож байгаа Л.Төр-Од гэдэг хүн намайг “Чингис хаан” музейн захирлаар томилогдсоны маргаашнаас нийт 14 удаа уулзах санал тавьсан. Энэ хүнтэй зоос худалдаж авах тухай ямар ч зүйл яриагүй. Би уулзаж байгаагүй. Над руу бичсэн бүх мессеж нь байгаа. Янз бүрийн зоос өгнө гээд энэ тэнд яриад явдаг юм уу. Эсвэл хувийн сонирхлоор шахах гэж оролдоод тэрийг нь гүйцэлдүүлэхгүй болохоор ийм захиалгын юм хийдэг юм уу. Би ойлгохгүй байгаа. Энийг шалгуулахаар хуулийн байгууллагад хандсан. Үнэн зөвийн тодруулна. “Чингис хаан” музейд ямар нэгэн дурсгал худалдаж авах эрх мэдэл байдаггүй. Энийг Соёлын яам нь дээр байдаг Мэргэжлийн зөвлөл шийддэг. “Чингис хаан” музей зөвхөн гэрээ хийдэг. Харин санхүүжилтийг нь Соёлын яамнаас гаргадаг. Чингис хаан музейд дурсгал худалдаж авах нэг төгрөг ч байдаггүй.

- Соёлын сайдаар ажиллаж байх үед чинь “Түүхээ худалдсан түүхчид” гэдэг нэвтрүүлэг гарч С.Чулуун Хятадуудад түүхээ зарсан гэдэг асуудал сөхөгдөж байсан?

-Намайг сүүлийн дөрвөн жил гүтгэж, доромжилж байгаа. Би нэгдүгээрт мэргэжлээ хайрлаж байгаа. Хоёрдугаарт ийм ёс бус гүтгэлэгт хууль журмынхан дагуу хариу өгнө. Бүгд шалгагдаад явж байгаа. Би өөрийгөө гурван удаа АТГ, ТЕГ-аар шалгуулсан. Энэ бол цэвэр эрдэм шинжилгээний ажил байсан. Архивын баримтыг гаднынханд өгөх, худалдах ажлыг би зохион байгуулаагүй. Намайг тийм эрх мэдэлтэй хүн биш гэдгийг шалгаад тодорхой болгосон. Хамтарсан эрдэм шинжилгээний ажлыг дэлхийн бүх оронд нээлттэй хийдэг. Тэр 640 мянган хуудас материалыг хэчнээн хүн хуулах вэ. Хэдэн жил хуулах вэ. Бодоод үзэхээр хэдэн контейнер болох уу. Тооцож үзэх хэрэгтэй. Манж Чин улсын үеийн Манж хэл дээр байгаа баримтыг талх шиг худалдаж авдаг хүн Дэлхийн хаана ч байхгүй. Би мэднэ. Энэ бол санаатайгаар гүтгэж буй гүтгэлэг үргэлжилж байгаа хэрэг.

-Алтан зоостой холбоотой асуудал ээлжит гүтгэлэг гэж та үзэж байна уу?

-Хийх юм аа олж ядаж байгаа байхгүй юу. Энэ бол ээлжит гүтгэлэг. Хуулийн байгууллагаар шалгуулж үнэн зөвийн тогтоолгоно.

-Тодруулага өгсөнд баярлалаа