Малын үүлдэр угсааг сайжруулах, шилмэл малыг бусад аймаг, орон нутагт сурталчлах зорилгоор жил бүр “Шилмэл мал” үзэсгэлэнг Хүнс, хөдөө аж ахуйн яамнаас зохион байгуулдаг. Энэ жилийн “Шилмэл мал 2015” үзэсглэн худалдаанд 21 аймаг, нийслэлээс шалгарсан үүлдэр, омгийн шилмэл малууд оролцож байна. Малын үүлдэр, угсааг сайжруулах зорилготой ч нөгөө талаар оюутан залуус, хүүхэд багачуудад мал, амьтны онцлогийг таниулах зорилготой юм. Тус үзэсгэлэн худалдаанд оролцох малчид болоод шилмэл мал, амьтны тоо жил ирэх тусам нэмэгдэж байгааг албаны хүмүүс хэлж байгаа. Тодруулбал, өнгөрсөн жил 17 аймаг, нийслэлээс оролцсон бол энэ жил 21 аймаг, нийслэлийн нийт 1356 мал, амьтад оролцжээ. Үзэсгэлэнгийн үеэр үржлийн шилмэл мал шалгаруулах, үнэ хаялцуулах, өндөр ашиг шимтэй малыг олон нийтэд сурталчлах зэрэг олон арга хэмжээ зохион байгуулагдлаа.

 Хүнс хөдөө аж ахуйн сайд Р.Бурмаа:  Монголын хамгийн шилдэг мал, амьтад нэг дор цугларлаа

 Яамны зүгээс малчдыг дэмжсэн үйл ажиллагаа тогтмол явуулдаг. Үүнийг нэг жишээ бол “Шилмэл мал 2015” үзэсгэлэн худалдаа юм. Үзэсгэлэнгийн хүрээнд шилмэл мал шалгаруулах тэмцээн явагдаж, малчдад үнэгүй сурталчилгаа хийх боломж бүрддэг. Өнгөрсөн жилийн хувьд гэхэд 300 сая төгрөгийн ашиг олсон. Энэ жил үүнээс ч илүүг олох байх гэж бодож байна. Учир нь өнгөрсөн жил 16 аймаг, нийслэл оролцож байсан бол энэ жил 21 аймаг болж, оролцож буй мал амьтан, бүтээгдэхүүний тоо олширсон байна. Өөрөөр хэлбэл, Монголын хамгийн шилдэг мал, амьтад нэг дор цугларч, малчид харилцан бие, биенээсээ туршлага судалж, худалдан авах, борлуулах боломжтой болж байна. Мөн нийслэлийн иргэд хүрэлцэн ирж, хөдөө аж ахуйн салбарт гарч буй ололт амжилтыг харж,  үр хүүхдүүдтэй танилцуулж байгаа нь сайшаалтай юм.

 ХХААЯ-ны Мал аж ахуйн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Н.Ганибал: Оролцож буй амьтдын үзүүлэлт жилээс жилд сайжирч байна

 Энэ жилийн үзэсгэлэн 21 аймгийн малчдыг хамарч, өндөр ашиг шимт мал шалгаруулж, дуудлага худалдаа зохион байгуулж байна. Орон нутгийн малчид, мал аж ахуй эрхлэгчид малаа борлуулж, солилцож, үржүүлэх боломжоор хангагдаж байгаа юм. Энэ жилийн үзэсгэлэнд оролцож байгаа мал өмнөх жилийг бодоход үзүүлэлт нь сайжирсан байна. ОХУ руу малын түүхий мах гаргах боломж байгаа. БНХАУ руу салаа туурайтай малын мах гаргахаар ажиллаж байна. Баруун бүсийг гоц халдварт өвчингүй бүс болгон зарлах ажлыг зохион байгуулахаар ирэх долоо хоногоос Хятадын хорио цээрийн албаны мэргэжилтнүүд ирнэ. Үүнтэй холбоотойгоор улсынхаа газар нутгийг бүсчлэх үүднээс аймгийн шилжилт хөдөлгөөнийг хянах пост байгуулсан.

 Шар тарлан бух шилмэл хээлтүүлэгчээр шалгарлаа

 Тус арга хэмжээ нь энэ сарын 18-20-ны өдрүүдэд зохион байгуулагдсан бөгөөд өнгөрсөн ням гарагт шилмэл мал, амьтдыг шалгарууллаа. Гойд ашиг шимт сүү, мах, үржлийн чиглэлийн үхрийн үзэсгэлэн худалдаанд 5 аж, ахуй нэгж, 18 иргэний 76 үхэр, гурван сарлаг оролцсоноос сүүний чиглэлийн шилмэл хээлтэгчээр Улаанбаатар хотын Сонгинорхайрхан дүүргийн 21 дүгээр хорооны иргэн Б.Төмөрбаатарын 7 настай хар тарлан үнээ шалгарсан юм. Энэ үнээ нь саалийн 305 хоногт 8587 литр сүү өгдөг. Харин шилмэл хээлтүүлэгчээр Сонгинохайрхан дүүргийн иргэн Б.Түмэндэмбэрэлийн 710 килограмм жинтэй шар тарлан бух тодорсон юм.

Энэ жил гаднаас оруулж ирсэн болон сүүний чиглэлийн эрлийз үнээ шалгаруулах номинаци нэмэгдэж 21 төрлөөр сонгон шалгаруулалт явуулсан байна.  Дуудлага худалдааны хувьд 4 тэмээ оролцож шилмэл үржлийн тэмээгээр Өмнөговь аймгийн Ханбогд сумын малчин Ш.Мягмарын 6 настай улаан буур тодорсон юм. Харин гойд ашиг шимт хонийг нарийн болон нарийвтар ноостой, бүдүүн, бүдүүвтэр ноостой гэх мэтээр тэргүүн, дэд байруудыг шалгарууллаа.

Адууны дуудлага худалдаанд Хэнтий аймгийн Галшар сумын уяачид 40 орчим буюу хамгийн олон адуу оролцуулсан байна. Нэг адуу нь дунджаар 3-4 сая төгрөгийн ханштай байсан бөгөөд дөрвөн хүн найман саяын худалдаа хийжээ.