Сүүлийн үед хүмүүс ногоон картны тухай, хууль ёсоор мэргэжлийнхээ дагуу АНУ-д ажиллаж, амьдрах боломжийн талаар маш их сонирхож, энэ талаар мэдээлэл авахыг хүсэх болсон.

Сугалаанд хожих, америк иргэнтэй гэр бүл болох, бизнест хөрөнгө оруулах, орогнол хүсэх, онцгой чадвар, гоц авьяастан гээд ногоон карт эзэмшигч болох олон төрлийн арга замууд байдгаас хамгийн нэр хүндтэй нь ажил олгогчийн батлан даалт буюу спонсор байгууллагаар дамжуулан хууль ёсны дагуу бичиг баримттай болох явдал юм.

Нэр хүндтэй гэдгийн шалтгаан нь Америкийн дотоодын хөдөлмөрийн зах зээл дээр тухайн ажлын байранд тэнцэх ажиллах хүчин байхгүй гэж үзэн гадаадын иргэдийг мэргэжилтнээр сонгон ажиллуулдаг практик юм. Энэ дагуу боловролтой, оюунлаг маш олон монголчууд АНУ-д мэргэжлээрээ, нэр хүндтэй байгууллагуудад ажиллаж, мэдлэг чадвараа үнэлүүлж байгаа.

Энэ удаагийн нийтлэлдээ миний бие хүмүүсээс ирдэг нийтлэг асуулт, эргэлзээ төрүүлдэг 4 зүйлийн тухай онцлъё.

1.Олон жилийн өмнө анх Америкт оюутны визээр ирээд дараа нь улс төрийн орогнол хүссэн хүн спонсорлох байгууллага олоод ногоон картанд хандаж болох уу?

- Болно. Энэ тохиолдолд визний статусаа алдаагүй байх шаардлага тавигдана. Өөрөөр хэлбэл оюутан байх үедээ кэйс эхлүүлсэн бол ногоон картанд хүсэлт гаргах бүрэн боломжтой гэж үздэг.

2. Ногоон картанд спонсорлохын тулд спонсор хийх байгууллага нь санхүүгийн өндөр чадавхитай байх ёстой юу?

Тухайлбал татвар өндөр төлсөн байхыг шаарддаг уу?

-Энэ нөхцөлд батлан дааж буй ажилтандаа зах зээл дээрхи ижил төрлийн ажлын байранд олгогддог цалинг өгч чадах, санхүүжүүлэх чадвартай гэдгээ харуулахад л болдог. Үүний тулд татвар төлөлтийн хэмжээ заавал өндөр байх албагүй, харин өөр хэлбэрээр санхүүгийн чадавхитай, хөрөнгөтэй гэдгээ нотлон харуулдаг. Үүнд компанийн нэр дээрхи машин, эд хөрөнгө, үйл ажиллагаа, ашиг алдагдлын тайлангууд, банкны хуулга гэх мэтийг бүрдүүлэх материал болгоно.

3. Спонсор байгууллагаа яаж олох вэ?

-Энэ асуултыг гол төлөв Америкт сургууль төгсөөд мэргэжлээрээ ажиллах, цаашдаа ногоон карт авах хүсэлтэй шинэ төгсөгчид тавьдаг. Сүүлийн үед ажлын зарууд дээр “Ногоон картанд спонсор хийхгүй” гэж шууд тавьдаг болсон. Ийм тохиолдолд эхлээд байгууллагаа олж ажилд орох, хэсэг хугацаанд ажиллаад өөрийгөө үнэлүүлсний дараа удирдлагуудтайгаа ярилцах нь зөв шийдэл болно. Ихэнхи хүмүүсийн гаргадаг нийтлэг алдаа нь шууд спонсор хийх газар хайгаад ажилд ч орж чадалгүй ажлын ярилцлагаа буруу залж, тэгснээр цаг алдах тохиолдол их байдаг. Монгол хүмүүс ямар ч байгууллагад ажилласан богино хугацаанд тун чадварлаг гэдгээ харуулж чаддаг тул дийлэнхдээ ажил олгогч нар өөрсдөө ажилд нь үргэлжлүүлэн авч үлдээх саналаа гаргадаг.

4.Спонсор байгууллага ололгүйгээр энэ төрлийн виз авах, цаашлаад ногоон карттай болох боломжтой юу?

-Болно, гэхдээ маш онцгой тохиолдолд. Энэ нь нарийн мэргэжлээр суралцаж төгссөн, ховор мэргэжлийн боловсон хүчин байж болно. Эсвэл маш онцгой, гоц гойд, авьяаслаг ялангуяа урлаг, спортод өндөр амжилт гаргасан хүмүүст илүү бололцоотой байдаг.

Дараагийн нийтлэлээр ногоон картанд хэрхэн хүсэлт гаргах, ямар процесс явагддаг, түүнийг хэрхэн зохицуулах тухай мэдээлэл хүргэх болно.

Н.Болортуяа