Хєгжлийн банкийг тойрсон асуудлууд олны анхаарлыг татаж эхлээд байна. Тодруулбал, УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хорооноос Хєгжлийн банкны vйл ажиллагааг шалгах Ажлын хэсгийг єнгєрсєн нэгдvгээр сард байгуулсан. Тэд Банкны тухай хууль, Хєгжлийн банкны санхvvжилтээр хэрэгжиж байгаа тєслvvдийн vр дvн, “Чингис”, “Самурай” бондын зарцуулалтыг шалгах vvрэгтэй.
Ерєнхий Аудитор А.Зангад энэ сарын 06-ны єдєр хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр дараах ярилцлагыг єгч байсан юм. Тэрбээр “Засгийн газраас гаргасан vнэт цаас болон Чингис, Самурай бондын хєрєнгийн зарцуулалт, Хєгжлийн банкны тухай хуулийн хэрэгжилт, Хєгжлийн банкны санхvvжилтээр хэрэгжсэн тєслийн vр дvн” гэсэн сэдвийн хvрээнд аудитын ажил хийж vнэлэлт дvгнэлт єгсєн.

Манай тайлан www.parliament.mn сайтад бvрэн эхээрээ тавигдсан байгаа. Гадуур хэвлэлээр яваад байгаа шиг тийм тоо баримтууд манай тайланд байхгvй. Зєрчил дутагдал байлгvй л яахав. Гэхдээ энэ зєрчил гэдгийг бас зєв ойлгох хэрэгтэй. Зєрчил гэхээр л манайхан хэн нэг нь нэг их мєнгє хєрєнгє аваад идчихсэн юм шиг шуугидаг” гэж єгч байсан юм.

Гэхдээ тус аудитын газраас орсон шалгалтын зарим нэг зєрчлийн баримт нь олон нийтэд тодорхойгvй ойлгомжгvй байгаа юм. Хєгжлийн банкны албан ёсных нь вэб сайтад мэдээлснээр 150 орчим тэрбум тєгрєгийн векселийг Монголбанк руу єнгєрсєн зургадугаар сард шилжvvлсэн гэх баримт зургаар харагдаж байна. Тэгэхээр Хєгжлийн банкнаас 150 орчим тэрбум тєгрєгийн векселийг Монголбанк руу яагаад шилжvvлсэн бэ?. Энэ асуудлыг Монголбанк, Хєгжлийн банк хоёрын удирдлагууд олон нийтэд ойлгомжтойгоор тайлбарлах хэрэгтэй байх аа.
Мєн дараагийн нэг баримт бол Хєгжлийн банкнаас 41.4 тэрбум тєгрєгийн vнэ бvхий Засгийн газрын vнэт цаасыг Монголбанк руу шилжvvлэв гэсэн тайлбарыг бас єєрсдийн вэб сайтдаа тавьжээ.

Хэрвээ уншигчид санаж байгаа бол 2014 оны аравдугаар сарын 20-ны УИХ-ын нэгдсэн чуулган дээр УИХ-ын гишvvн Ч.Хvрэлбаатар “Засгийн газар vнэт цаас гаргаж, арилжааны банкинд 20 гаруй хувийн хvv амлаж мєнгє татаж байгаа. Одоо банкууд мєнгєгvй болсон учраас Засгийн газрын vнэт цаасыг худалдаж авахаа больсон.
Тиймээс Хєгжлийн банк Засгийн газрын алдагдлыг санхvvжvvлэхийн тулд vнэт цаас худалдаж авсан гэх мэдээлэл бий. Бид vvнийг vнэн бодит эсэхийг мэдмээр байна. Энэ мэдээллийг гишvvд хэрхэн олж авах вэ.
Сайд нар айгаад нууж байна” хэмээн зарлаж гишvvдийн “нvдийг орой дээр нь гаргаж” байсан. Тэгвэл энэ асуудлыг маргааш нь буюу 21-ний УИХ-ын чуулган дээр УИХ-ын дарга З.Энхболд болон Хєгжлийн банкны захирал Н.Мєнхбат нар дараах байдлаар ярьж байсан юм.

Н.Мєнхбат “Єнєєдрийн байдлаар хєрєнгийн зохистой удирдлагыг хангах зорилгоор Хєгжлийн банк 277 тэрбум тєгрєгийг Засгийн газрын vнэт цаасанд байршуулсан байгаа” гэж мэдэгдсэн. Vvнийг сонссон УИХ-ын дарга З.Энхболд ихэд эгдvvцэж “Хєгжлийн банкинд тийм эрх байгаа бил vv. Зvй зохистой гэдэг нь бонд ав гэсэн vг биш. Чи єєрийгєє банк удирдаж байгаа гэж бодсон юм уу. Танай байгууллага банк биш учир чамд тийм эрх байхгvй. Юугаа ч ойлгоогvй нєхєр тууж явна” гэж шvvмжилж байсан.

Мєн УИХ-ын бусад гишvvд ч “Чингис” бондын мєнгєєр Засгийн газрын vнэт цаас авчихаж. Ингэж болохгvй, хууль зєрчсєн vйлдэл хэмээн ширvvхэн маргаан єрнvvлсэн. Vvний дагуу одоо ч гэсэн тус банкинд нарийн шалгалт оруулах хэрэгтэй гэсэн байр суурийг УИХ-ын гишvvд илэрхийлсээр байгаа.

Єєрєєр хэлбэл, Засгийн газар “Чингис” болон “Самурай” бондын хєрєнгийг Тєсвийн тухай хууль, Тєсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн зvйл, заалтуудыг зєрчин тєсєвт тусгалгvйгээр УИХ-ын хяналтаас гадуур, ил тод бус байдлаар зарцуулж байгаа гэж vзсэн юм.

Хуулиараа ч бондын мєнгєєр Засгийн газрын vнэт цаасанд зарцуулж болохгvй гээд заагаад єгчихсєн байдаг аж. Гэтэл дээр єгvvлсэн баримтаас vзэхэд Хєгжлийн банкинд Засгийн газрын vнэт цаас байна гэж vзэж болохоор юм. Уг нь Хєгжлийн банкинд зєвхєн бондын мєнгє л байх ёстой. Гэхдээ єєрсдийнх нь багагvй хэмээний мєнгє байхыг vгvйсгэхгvй ч Хєгжлийн банк нь арилжааны банк шиг єдєр тутмын vйл ажиллагаа явуулдаггvй гэдгийг З.Энхболд дарга гэрчилсэн хэрэг. Юутай ч ийм нэгэн ноцтой асуудал єдгєє тус банкинд vvссэн байна.
Тvvнчлэн Хєгжлийн банкныхан “Чингис”, “Самурай” бондын зарцуулалт банкны вэб сайтад тодорхой нэр устайгаа байгаа гэсэн мэдээллийг олон нийтэд тараасан.

Тэгвэл манай сонин болон улс тєрийн зарим нам, ард иргэдийн тодруулахыг хvсч буй ганц зvйл нь бондын зарцуулалтын мєнгєнєєс УИХ, Засгийн газрын гишvvдээс хэн, хэн ямар зориулалтаар хэчнээн тэрбумыг хэзээ, ямар тєсєл хэрэгжvvлэхээр авсан бэ гэдгийг тодруулах хэрэгтэй болоод байгаа юм.
Бондын мєнгєнєєс аж ахуйн нэгжvvдийн авсан зээлийн тухай тайлан байгаагаас Засгийн газраас арилжаалсан 1.5 тэрбум ам.долларын “Чингис” бонд, 30 тэрбум иений “Самурай” бондын vлдэгдэл одоо хэд болсон, яг ямар ажилд хэдий хэмжээгээр зарцуулсан, аж ахуйн нэгжvvдийн авсан хєнгєлєлттэй зээлийн эргэн тєлєлт ямар байгаа зэрэг мэдээлэл нь олон нийтэд ил болоогvй ээ.

Энэ удаад бид Хєгжлийн банкнаас Монголбанк руу шилжvvлсэн 150 орчим тэрбум тєгрєг, Засгийн газрын vнэт цаасыг Монгол банк руу шилжvvлсэн гэх баримтад хариу авах зорилгоор энэхvv мэдээллийг гаргалаа.

Vргэлжлэл бий…

Эх сурвалж: