-МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧ У.ХҮРЭЛСҮХ, ЕРӨНХИЙ ПРОКУРОР Б.ЖАРГАЛСАЙХАН, ХУУЛЬ ЗҮЙН САЙД Х.НЯМБААТАР ТАНАА –

Хонгилын улстөрчид, хонгилын хуульчид гэсэн ойлголт нэгэнт бий болсон. Тэгвэл Шударга ёсыг сахиулахын төлеө амь насаа алдахаас айхгүй гэдэг Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, хууль бус хэрэгт орооцолдож буй Улсын ерөнхий прокурор Б.Жаргалсайхан хууль бус асуудалд орооцолдсон нэр бүхий прокурор ажилтнуудыг шалгаж, хариуцлага тооцох асуудлыг тухай бүрт гарган тавьж байгаа. Улсын ерөнхий прокурор Б.Жаргалсайхан, өнөөгийн Хууль зүйн сайд Х.Нямбаатар нарыг улс төр, хуулийнхны хонгилыг нураах тэмцэлд анхаарлаа хандуулж, тодорхой алхмууд хийж байгаа гэдэгт итгэж байна. Тиймээс ч олны анхааралд орсон нэгэн хэргийг нэхэн сурвалжилж, үйл явц хэрхэн өрнөж байгааг хүргэж байна.

Хэдэн сарын өмнө МУИС-ийн багш Д.Янжинхорлоогийн бусдын залилсан гэх гомдолтой хэрэг дээр хэрэгт холбогдогчийн нэг ангийн найзууд болох УЕП-ын орлогч М.Чинбат, Сүхбаатар дүүргийн ерөнхий прокурор асан Д.Энхтөр болон энэ хэрэгт холбоотой ажилласан нэр бүхий прокуроруудыг УЕП-оос шалгаж, Прокурорын мэргэжлийн зөвлөлд шилжүүлэн шалгах үүргийг Б.Жаргалсайхан прокурор өгсөн билээ. Үүний үр дүнд МУИС-ийн багш, хуульч Д.Янжинхорлоогийн хэрэгт нэр холбогдсон нэр бүхий прокуроруудыг дотоод шалгалт хяналтаар оруулж, сахилгын хариуцлага тооцох шийдвэрийг УЕП-оос гаргасан билээ. Ийнхүү их сургуулийн нэг анги төгссөн хуулийнхан, тэр дундаа прокурор, нотариатч, хуульч нар нэгнийхээ хэрэгт оролцож, хууль бус шийдвэр гарган, ажлын хариуцлага алдсан гэх үндэслэлээр шалгагдаж зарим нь сахилгын хариуцлага шийтгэл ногдуулсан.

УЕП-ын орлогч прокурор М.Чинбат 2021.02.11-ний өдрийн тоот гарын үсгээр их сургуулийн ангийн найз Д.Янжинхорлоогийн хэргийг "Гэмт хэргийн шинжгүй байна” гэх үндэслэлээр хэргийг хаах санал шийдвэрийг дэмжсэн бол тухайн шийдвэрийг УЕП Б.Жаргалсайхан хүчингүй болгон хэргийг нэмэлт мөрдөн байцаалтад буцааж Сүхбаатар дүүргийн Прокурорын газар руу шилжүүлсэн байдаг.

М.Чинбат нь их сургуульд хамт суралцсан Д.Янжинхорлоогийн хэрэг дээр ямарваа нэгэн шийдвэр гаргах, хамаарал бүхий этгээдтэй холбоотой хэргээс татгалзах хууль зүйн үндэслэл байсаар байтал энэ хэрэгт оролцож гэмт хэргийн шинж бүхий илэрхий үйлдэл байгааг үл тоон хэргийг хаах тухай тоот шийдвэр гаргасан нь ноцтой үйлдэл юм.

Тиймээс ч УЕП-ын дарга Б.Жаргалсайхан энэ хэргийг анхааралдаа авч М.Чинбатыг мэргэжлийн хувьд алдаа гаргасныг шалгасан. Хонгилддог прокурор нарын үргэлжлэл болсон нэг ангиживын прокурор, хуульчдын хонгил сүлжээ илэрлээ гэх мэтээр Монголын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр удаа дараа мэдээлэгдсэн Д.Янжинхорлоод холбогдох хэргийн талаар дахин сануулъя.

...МУИС-ийн багш, хуульч Д.Янжинхорлоо нь Сүхбаатар дүүргийн нутаг дэвсгэрт байрлах 6 давхар үйлчилгээний зориулалт бүхий үл хөдлөх хөрөнгийг өмчлөлийг хууль бусаар нэр дээрээ шилжүүүлэн авсан гэх гомдол бүхий хоёр хэргээр хуулийн байгууллагаар шалгагдаж байгаа юм байна.

Сүхбаатар дүүргийн нутаг дэвсгэр дэх 6 давхрын барилгын гуравдугаар давхар нь О гэх иргэний нэрэн дээр өмчлөлийн үл хөдлөх хөренгийн албан ёсны гэрчилгээтэй байв. Гэтэл Д.Янжинхорлоо нь 2009 оны аравдугаар сарын 16-ны өдөр үл хөдлөх хөрөнгийг өмчлөгчийн гарын усгийг хуурамчаар үйлдэн жинхэнэ өмчлөгч нь нотариатад өөрийн биеэр очоогүй байхад 83 тоот нотариатч М.Саранцэцэгтэй үгсэн хуйвалдах байдлаар хууль бус гэрээг баталгаажуулан, улмаар анхны Үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээг хүчингүй болгуулан Д.Янжинхорлоо өөрийн нэрийг хамтран өмчлөгчөөр нэмж бүртгүүлсэн байх юм. Үл хөдлөхийн эзэмшигч иргэн О өөрийн биеэр байсаар байтал эзэнд нь мэдэгдэхгүйгээр үл хөдлөхийн гэрчилгээн дээр Д.Янжинхорлоо өөрийн нэрээ бичүүлсэн нь хэн ч харваас илэрхий хууль бус үйлдэл, гэмт хэргийн шинжтэй үйлдэл гэж харагдахаар байна.

Д.Янжинхорлоо нь төд удалгүй 20 хоногийн дараа 2009 оны арваннэгдүгээр сарын 11-нд иргэн О-гийн гарын үсгийг дахин хуурамчаар үйлдэн мөн л нотариатын газар өөрийн биеэр очоогүй байхад нь хамтран өмчлөгчөөс хасах хэлцлийг 124 тоот нотариатч Р.Онончимэг гэх хүн баталжээ.

Д.Янжинхорлоогийн үйлдсэн хуурамч гарын үсэг нь Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2019 оны 04 дүгээр сарын 17-ны өдрийн тоот дүгнэлтээр “О-гийн гарын үсэг, бичгийн хэвтэй тохирохгүй, гарын үсэг биш байна” гэдэг нь тогтоогдчихсон. 2009 оны 10.16-ны өдөр, 2009 оны 11.11-ний өдрийн гэрээнүүдийг иргэн О-гийн гарын үсгийг хуурамчаар үйлдсэн гэдгийг шүүхийн шинжилгээний шинжээчдийн дүгнэлтээр хэдийнээ нотлогдсон байдаг.

Гэтэл ийм ноцтой хэргийг прокурорын байгууллага буюу түүний прокурор ангийн найз нөхөд нь үзэхдээ ‘‘Хуурамч бичиг үйлдэх, ашиглах" зүйл ангиар зүйлчлэн хэргийг авч үзэхгүйгээр хэргийн хөөн хэлэлцэх хугацаа дууссан гэж үзэн хэргийг хаажээ.

Тэрээр иргэн О-гийн гарын үсгийг хуурамчаар үйлдэн үл хөдлөх хөрөнгийг нь нэр дээрээ шилжүүлэн авсан гэх дээрх хэргээс гадна тус 6 давхар барилгын I, II, V, VI давхруудын өмчлөгч талийгаач Л-ийн нэр дээрх өмчлөлийн гэрчилгээг хаясан гэж хуурамч зар гарган дахин шинээр гэрчилгээ гаргуулж өөрийн нэр дээр болгосон гэх хэргээр тус тус шалгагдсан.

Уг нь иргэн Л-ийн үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээ нь түүний төрсөн хүүгийн сейфэнд хадгалаастай байсан. Гэтэл хаяж үрэгдүүлсэн гэсэн зарыг "Зууны мэдээ” сонинд гаргажээ. Гэтэл Д.Янжинхорлоо нь холбогдох бичиг баримт бүрдүүлж, 2012 онд өвчний улмаас нас барсан иргэн Л-ийн үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээг шинээр дахин авахдаа талийгаачийг 2017 онд амьд мэт болгож “Иргэн Л Танаа” гэсэн лавлагааг Улсын бүртгэлийн ерөнхий газрын Эд хөрөнгийн эрхийн бүртгэлийн газар, Сүхбаатар дүүргийн бүртгэлийн хэлтсийн улсын бүртгэгч Г.Ичинхорлоогоор гаргуулсан байна.

Улсын бүртгэлийн газар нь нас барсан хүнд “Иргэн Л Танаа” гэсэн лавлагааг яагаад гаргаж өгөв. Бүртгэлийн газрын лавлагаа авсан яг тэр өдөр буюу 2017 оны 6.09-ний өдөр 124 тоот дугаартай нотариатч Р.Онончимэг нь нас барсан иргэн Л-ийн өмчлөлийн гэрчилгээг эх хувиар нь үзэж хараагүй байж бие нь тааруу өвчтэй байгаа Ц-гийн нэр дээр шилжүүлэх өвлөх эрхийн гэрчилгээг хууль ёсны өвлөгч нар болох иргэн О, иргэн Ч нарт огт мэдэгдэхгүйгээр нууцаар бичиж өгчээ.

Уг нь нас барсан хүний өвлөх эрхийг нотариатч бичиж өгөхдөө хууль ёсны өвлөгч нарыг дуудаж асууж тодруулан бусад өвлөгч байхгүй гэдгийг албан ёсоор тогтоосны дараа өвлөх эрхийн гэрчилгээг бичиж өгөх үүрэгтэй. Гэтэл 124 тоот нотариатч Р.Онончимэг төрсөн хүүхдүүд нь мэдэгдэхгүйгээр өвлөх эрхийн гэрчилгээг өв залгамжлалын гэрээг бичиж хууль ёсны өмчлөгч нарын эрхэнд халдсан үйлдэл хийжээ.

Ийнхүү хуульч Д.Янжинхорлоогийн хэрэгт Улсын ерөнхий прокурорын орлогч, төрийн хууль цаазын шадар зөвлөх М.Чинбат тэргүүтэй МУИС-ийн хуулийн ангийг төгссөн нэг ангийнхан хэрэгт оролцож, шийдвэр гаргасан гэх прокуроруудад хариуцлага тооцсон.

Мөрдөн байцаалтад буцаасан энэ хэрэг Сүхбаатар дүүргийн Прокурорын газар дээр шалгагдахдаа аанай л хууль прокурорын гадны нөлөөлөл оров уу гэлтэй үнэн шударгаар шалгагдах үндэслэл бага байгаа бололтой. Учир нь гэмт хэргийн шинжтэй энэ хэрэг дээр эрүүгийн хэрэг үүсгэх боломжгүй гэж үзэж буй юм.

Холбогдсон прокурорууд хариуцлага хүлээсэн уг хэргийн жинхэнэ эзэнд асуудал ашигтайгаар шийдэгдэх тал руугаа орсон нь ямар учиртай юм. Харин ч эсрэгээрээ эд хөрөнгө, сэтгэл санаагаар хохирч байгаа нэхэмжлэгч талыг хохирол дээр нь нэмж хохироож байгаа нь хонгилын үйл ажиллагаа дуусаагүй, гар хөл ямар урт байгааг илтгэнэ. Хуульч байтугай энгийн иргэн ч ойлгож болох үйлдлийг ямар учраас гэмт хэргийн шинжгүй болгоод байна вэ?

З.Онон